شناسایی ترکیبات شیمیایی و ارزیابی اثرات آللوپاتیک اندام های مختلف علف هرز پیچک صحرایی بر شاخص های رشد و فیزیولوژیک گندم نان

آللوپاتی به صورت اندرکنش های شیمیایی بین گیاهان بوسیله ترشح ترکیباتی موسوم به مواد آللوشیمیایی تعریف می شود. این مواد می توانند رشد و فرآیندهای فیزیولوژیک گیاهان هدف را تحت تاثیر قرار دهند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی ترکیبات شیمیایی موجود در عصاره اتانولی ریشه، ساقه، برگ و گل پیچک صحرایی (Convolvulus arvensis L.) و اثرات آللوپاتیک آن بر رشد و فیزیولوژی دانه رست های گندم نان (Triticum aestivum L.) به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. در مجموع 23 ترکیب شیمیایی در عصاره ها شناسایی شد که ترکیبات غالب شامل متیل پالمیتات، پالمیتیک اسید، 9- اوکتادکنال، 9- اوکتا دکانوییک اسید، لینولییک اسید، اولییک اسید و استیریک اسید بودند. نتایج نشان داد که جوانه زنی و رشد گندم تحت غلظت های مختلف عصاره پیچک صحرایی بخصوص در غلظت های بالاتر (50 و 100 گرم بر لیتر) کاهش می یابد. همچنین محتوای رنگیزه های فتوسنتزی کاهش یافتند. اثر عصاره ها بر محتوای پروتئین محلول کل بیشتر افزایشی بود. فعالیت آنزیم کاتالاز در غلظت های پایین افزایش یافت ولی غلظت های بالاتر موجب مهار فعالیت این آنزیم شدند. در حالت کلی، فعالیت آنزیم پراکسیداز روند کاهشی از خود نشان داد. محتوای مالون دی آلدهید با افزایش غلظت عصاره ها افزایش یافت که نشانگر ایجاد تنش اکسیداتیو در دانه رست های گندم بود. نتیجه پژوهش حاضر نشان داد که عصاره اندام های مختلف پیچک صحرایی به شدت رشد و فرآیندهای فیزیولوژیک گندم را تحت تاثیر قرار می دهد و موجب ایجاد تنش اکسیداتیو می گردد.