مقایسه برخی مدل های آماری غیرخطی در توصیف منحنی رشد مرغ های بومی مازندران

منحنی های رشد یکی از راه های توصیف رشد در یک دوره زمانی خاص هستند و بنابراین استفاده از توابع غیرخطی رشد به منظور اندازه گیری و پیش بینی وزن در زمان های مختلف عمر حیوان و محاسبه سودآوری تولید مفید خواهد بود. منحنی رشد در واقع ارتباط بین سن و وزن را به تعدادی محدود پارامترهای قابل تفسیر خلاصه می نمایند. هدف از این پژوهش تعیین بهترین مدل غیرخطی توصیف کننده منحنی رشد در مرغ بومی مازندران بود. برای رسیدن به این هدف، از داد های وزن بدن در سنین مختلف مرغ بومی (هچ، 8 هفتگی، 12 هفتگی و وزن بلوغ جنسی) مربوط به 21 نسل اول که در مرکز اصلاح نژاد مرغ بومی مازندران جمع آوری شده اند استفاده شد. مدل های غیرخطی گومپرتز، لجستیک، برودی، ورهالست، ریچاردزو ون برتالانفی برای توصیف منحنی رشد مورد آزمون قرار گرفتند. برازش مدل های غیرخطی با استفاده از رویه ی حداقل مربعات غیرخطی (NLIN)  نرم افزار SAS انجام شد. به منظور تعیین بهترین مدل از ضریب تبیین اصلاح شده(R2adj) ، جذر میانگین مربعات خطا (RMSE)، معیار اطلاعات آکاییک (AIC) و معیار اطلاعات بیزی (BIC) استفاده شد. مدل گومپرتز با کمترین مقدار برای آماره های MSE، RMSE، AIC و BIC به عنوان بهترین مدل توصیف کننده منحنی رشد و مدل ریچاردز به عنوان نامناسب ترین مدل توصیف کننده رشد در مرغ بومی مازندران بود. همبستگی بین پارامترهای به دست آمده با استفاده از بهترین مدل غیرخطی (گومپرتز) نشان داد که همبستگی بین پارامتر a و b مثبت (72 درصد) و همبستگی بین a و k منفی (86 درصد(و همبستگی بین پارامترهای b و k منفی (95 درصد) برآورد شد. مقدار ضریب تبیین و ضریب تبیین استاندارد شده برای توابع مختلف مورد بررسی بین 0/92 تا 0/93 متغیر بود. به طور کلی نتایج نشان داد که مدل گوپرتز بهترین تابع توصیف کننده منحنی رشد در مرغ بومی مازندران است که می تواند برای پیش بینی وزن آینده پرنده ها و مدیریت گله مورد استفاده قرار گیرد.