طراحی و اعتبارسنجی ابزاری به منظور ارزیابی اصول ایمنی کار با نانومواد در آزمایشگاه های فناوری نانو

ویژگی های منحصربه فرد نانومواد، علاوه بر کاربردهای فراوان شان در علم و فناوری، می توانند تهدیدی برای سلامت انسان و محیط زیست باشند. مواجهه با این مواد، ممکن است در محیط های شغلی و یا در آزمایشگاه های تحقیقاتی اتفاق بیافتد. به جرات می توان گفت که نزدیک به نیمی از افراد دارای مواجهه شغلی با نانومواد، در محیط های آکادمیک و آزمایشگاهی فعالیت می کنند. لذا مطالعه حاضر به منظور طراحی و اعتبارسنجی یک ابزار، برای بررسی اصول ایمنی کار با نانومواد در آزمایشگاه های تحقیقاتی، انجام گرفته است.

برای طراحی این ابزار از گزارش ها، دستورالعمل ها و مقالات مربوط به "روش های کار ایمن با نانومواد" استفاده شد. روایی ابزار با استفاده از شیوه لاوشه و با محاسبه مقادیر CVI و CVR سنجیده شد. بررسی پایایی ابزار به کمک ضریب آلفای کرونباخ و ضریب کاپا انجام گرفت.

ابزار در پنج بخش "اطلاعات کلی"، "حمل ونقل و نگهداری نانومواد"، "کنترل های مهندسی"، "کنترل های مدیریتی" و "تجهیزات حفاظت فردی" طراحی شد. پس از بررسی روایی، 5 گویه امتیاز لازم برای ماندن در ابزار را کسب نکردند و حذف شدند. مقدار آلفای کرونباخ برای هریک از بخش های ابزار، بیش از 80/0 محاسبه شد که نشان از "مناسب بودن" ابزار داشت.

با توجه به نتایج، به نظر می رسد ابزار مورد بررسی این مطالعه، از هرجهت برای منظور طراحی شده سازگاری دارد و آماده است به صورت پرسشنامه مورد استفاده قرار گیرد.