اثرات مستقل و توام تنش خشکی و فلز مس بر برخی از صفات رویشی، اسانس و غلظت مس در گیاه شاتره (Fumaria parviflora Lam)

این تحقیق به منظور بررسی اثرات توام و مستقل تنش خشکی و فلز سنگین مس بر روی صفات رویشی (طول ریشه چه، طول ساقه چه، وزن تر و وزن خشک گیاهچه)، درصد اسانس و تجمع مس در ریشه، اندام هوایی و تفاله ی شاتره (Fumaria. Parviflora Lam) در شریط گلخانه انجام شد. در این مطالعه غلظت های مختلف عنصر مس (شاهد، 50، 150، 300 و 400 mg/kg) و سطوح مختلف تنش خشکی (شاهد، 50 % و 75% بر اساس تخلیه درصد رطوبت خاک) بر روی بذور جمع آوری شده از دو منطقه معدنی دراستان کرمان (عسکری و رابر) و در هر منطقه چهار ناحیه (Z1، Z2، Z3 و Z4) به کار رفت. نتایج نشان داد که در همه تیمارها غلظت (mg/kg) 50 مس و بدون تنش خشکی(شاهد) منجر به بیشترین مقدار از نظر صفات رویشی شد. بیشترین درصد اسانس در تیمار با غلظت (mg/kg) 150 مس و تنش متوسط خشکی در ناحیه 3 از معدن مس عسکری و بیشترین میزان غلظت مس در ریشه، اندام هوایی و تفاله ی گیاه در تیمار (mg/kg) 400 مس و تنش شدید خشکی در ناحیه 3 از معدن عسکری مشاهده شد. در مطالعه ی حاضر فلز مس در طی فرایند تقطیر به مقدار زیادی در بافت گیاهی باقی ماند و غلظت عنصر مس در تفاله، تقریبا مشابه غلظت اندام هوایی گیاه قبل از فرایند تقطیر و اسانس گیری بود. بهترین تیمار برای کشت شاتره به لحاظ استفاده از اسانس گیاه، تیمار (mg/kg) 150 مس و تنش متوسط خشکی ارزیابی شد این یافته ها استفاده از گیاه دارویی شاهتره، به عنوان محصول جایگزین برای خاکهایی که به طور ملایم با مس آلوده شده اند را پشتیبانی می کند. همچنین داده های این تحقیق نشان داد که گیاه شاهتره به لحاظ کاستی هایی نظیر رشد کند و کاهش شدید زیست توده در غلظت های بالای مس نمی تواند به عنوان یک گونه کاندید برای گیاه پالایی خاک آلوده به مس باشد.