مطالعه قاعده تعهدات یکپارچه در نظام حقوقی کامن لا با نگاهی به حقوق ایران

در تمامی نظام های حقوقی در اینکه متعهد می بایست تعهد خود را به طور کامل و مطابق با شرایط مقرر در قرارداد انجام دهد اختلافی به چشم نمی خورد، اما گاهی به دلایلی متعهد نمی تواند تعهد خود را کامل و دقیق انجام دهد و تعهد نیمه تمام می ماند. در این حالت بحث های حقوقی مبنی بر اینکه آیا طرف مقابل ملزم به اجرای تعهد خود در قبال کار ناقص یا جزیی متعهد است یا خیر، شکل می گیرد. در نظام حقوقی کامن لا به موجب قاعده تعهدات یکپارچه، شخصی که تعهد خود را به صورت ناقص یا جزیی انجام می دهد، مستحق هیچ اجرتی نیست. البته به دلیل رویکرد سخت گیرانه این قاعده، استثناهایی بر آن وارد شده است؛ ازجمله اجرای عمده قرارداد، قراردادهای تفکیک پذیر، قبول داوطلبانه اجرای جزیی، جلوگیری از اجرا و پیشنهاد اجرای قرارداد. در حقوق ایران قاعده ای تحت این عنوان شناخته نشده است؛ هرچند مباحثی همچون تجزیه ناپذیری تعهدات، تجزیه ناپذیری حق حبس، وحدت مطلوب و تعهد به نتیجه به این قاعده شباهت دارند. پاسخ نظام حقوقی کامن لا به این وضعیت به طور کامل تامین کننده عدل و انصاف نیست و دارای ایراداتی است که در پرونده «کاتر و پاول» نیز قابل مشاهده است. همین طور در حقوق ایران نیز راه حل جامعی برای این وضعیت پیش بینی نشده است. به همین جهت در این مقاله به بیان راهکاری جامع در فرض اجرای ناقص یا جزیی تعهد پرداخته خواهد شد.