میزبان های طبیعی و ویژگی های ژنوم ویروس زردی بافت مرده باقلا در سه استان شرقی ایران

ویروس زردی بافت مرده باقلا (Faba bean necrotic yellows virus, FBNYV) از جنس Nanovirus و خانواده Nanoviridae یکی از نانوویروس های رایج گیاهان لگومینوز در قاره های آسیا، آفریقا و اروپا است. در این تحقیق، میزبان های طبیعی این ویروس در سه استان شرقی ایران مورد بررسی قرار گرفته و ترادف نوکلیوتیدی قطعات کامل ژنوم یک جدایه از آن از منطقه رابر استان کرمان تعیین گردیده است. بدین منظور، چندین گیاه زراعی و سبزیجات برگی از استان های کرمان، خراسان رضوی و خراسان شمالی ایران جمع آوری گردید و آلودگی آن ها با استفاده از آزمون واکنش زنجیره ای پلی مراز و/یا تعیین ترادف قطعه ژنومی DNA-S بررسی شد. نتایج بدست آمده نشان داد که گیاهان عدس، باقلا، لوبیا، نخود ایرانی، یونجه، شنیلیله، جعفری و شوید به FBNYV آلوده هستند و ترادف نوکلیوتیدی قطعه ژنومی DNA-S مربوط به هفت جدایه از هفت میزبان مختلف به میزان 6/89 تا 7/99 درصد با یکدیگر شباهت دارند. سپس ترادف نوکلیوتیدی تمام هشت قطعه ژنوم مربوط به جدایه عدس از منطقه رابر استان کرمان تعیین و با ترادف های مشابه در بانک ژن مقایسه گردید. بر این اساس، جدایه رابر به میزان 57/88 تا 81/99 درصد با سایر جدایه های این ویروس از سایر نقاط دنیا از جمله ایران شباهت دارد. نتایج این بررسی نشان می دهد که FBNYV دارای دامنه میزبانی وسیعی در میان گیاهان خانواده Fabaceae است و حتی گیاهانی خارج از این خانواده را نیز آلوده می کند. گیاهان شنیلیله، جعفری و شوید برای اولین بار در دنیا به عنوان میزبان های جدید این ویروس معرفی می گردند.