مقایسه تطبیقی «Climax» در بلاغت انگلیسی و «ارتفاع» در بلاغت فارسی

کلایمکس (Climax) یکی از مباحثی است که هم در بالغت انگلیسی و هم در پلات داستان نمود یافته است. در مقاله حاضر، جنبه بالغی این صنعت با یکی از صنایع فراموش شده در بالغت فارسی با عنوان »ارتفاع« (یا »ارتقاء«) تطبیق داده شده است. با توجه به شواهد مذکور برای این دو صنعت و نیز نامگذاری آنها، نتیجه پژوهش حاضر حاکی از شباهت تام این دوست. از آنجا که در بالغت انگلیسی، در برابر کلایمکس (Climax) صنعت باثوس (Bathos) و آنتیکلایمکس (-Anti Climax) قرار دارد، در بخش دیگر این مقاله، به روش تجزیه و تحلیل، شواهدی از متون فارسی با عنوان »اهباط« ارایه و بررسی شده که عینا همان مباحث بالغت انگلیسی در آنها جلوه یافته است، گرچه در کتب بالغی گذشته ذیل عنوان خاصی بررسی نشدهاند.