تحلیلی بر آرای مادام کارلاسرنا در باب امنیت در ایران عصر ناصری

مادام کارلاسرنا، جهانگرد زن ایتالیایی، در دوره قاجار وارد ایران شد و پس از گشت وگذار در ایران، کتابی با نام «آدم ها و آیین ها در ایران» نوشت که بعدها منتشر شد. این شرق شناس در این کتاب، رسوم، سنن، معتقدات و آداب اجتماعی، نیروهای نظامی، امنیتی و اقدامات ناصرالدین شاه در چگونگی اداره کشور را با نگاه دقیق بر امورات دربار مورد واکاوی قرار داده است. این پژوهش قصد دارد با روش تحلیلی - تاریخی و با واکاوی نظرات و نوشته های این بانوی شرق شناس، ابعاد امنیتی و انتظامی نگرش و نوشته های ایشان را مورد تحلیل قرار دهد. یافته های پژوهش نشان می دهد او به خوبی ساختار قدرت در ایران را شناخته است. در تلقی سنتی که کارلاسرنا دریافته بود «ملک مطلق از آن سلطان» بود و امنیت و ناامنی بستگی تام به اقدامات او داشت. رابطه حکام و شاهزادگان دو سویه بود. از طرفی به قدرت و اقتدار و نزدیکی با شاه و از طرف دیگر به نوع ارتباط آنها با مردم منتهی می گردید. این شیوه، تقویت الگوی اقتدار سنتی در ایران را باعث می گردید و اقتدار سنتی همان عامل ایجاد نوعی از امنیت در ایران بود که بر پایه سنت های ایلی شکل می گرفت؛ زیرا مراکز تامین امنیت متکثر بود و الگو و رفتار امنیت، حاکم محور و بر اساس اعتقادات و سنت های ایلی شکل می گرفت.