عوامل موثر در بروز بحران امنیتی در شهرهای ایران (کاربست نظریه محرومیت نسبی در تحلیل اعتراضات آبان 1398)

به دنبال افزایش قیمت بنزین در آبان ماه 1398، اعتراضاتی در سطح شهرهای ایران رخ داد. این اعتراضات که به صورت مسالمت آمیز آغاز و در انتها به شورش انجامید، تبدیل به یک بحران امنیتی برای حاکمیت شد که با دامنه، شدت و گستردگی بسیاری همراه بود. این در حالی بود که طی دو سال قبل از آن (دی ماه 1396 و مرداد 1397) اعتراضاتی با دامنه محدودتر انجام شده بود. ازآنجاکه در این حادثه تعدادی از مردم، نیروهای نظامی و امنیتی کشته و مجروح شدند و به زیرساخت های کشور علی الخصوص در سطح جامعه شهری آسیب ها و خسارت های قابل توجهی وارد شد، به منظور جلوگیری از وقوع مجدد چنین مساله ای، این پژوهش به دنبال یافتن پاسخ این سوال است که، چه عواملی منجر به بروز این بحران امنیتی در شهرهای ایران شده است؟ برای یافتن پاسخ با روش توصیفی-تحلیلی و با گردآوری اسناد و فیش برداری مرتبط، نظریه ی مرتبط بررسی و با توجه به آن وقایع مرتبط از سال 1398-1396 مورد بررسی قرار گرفت. در پاسخ، فرضیه ی مطروحه با کاربست نظریه محرومیت نسبی این بود که، کاهش توانایی های مردم منجر به بروز اعتراض، شورش و در نهایت تبدیل به یک بحران امنیتی می شود. نتیجه آنکه مردم طی دو سال زندگی خود در سال های 1398-1396 در شرایط تحریم های بین المللی، کاهش رشد اقتصادی، افزایش نرخ خوراکی ها، افزایش نرخ دلار، سکه و کاهش درآمد سرانه، کاهش توانایی هایشان آشکار گردیده و با آغاز ناگهانی افزایش قیمت بنزین این حس ایجاد شد که فاصله میان انتظارت و توانایی ها بسیار زیاد شده و احساس محرومیت نسبی ایجاد شده در مردم، منجر به اعتراض هایی شد که در نهایت به شورش و بحران امنیتی تبدیل گشت.