کاربردشناسی قید حالت و اشکال مختلف آن در زبان عربی

«قید حالت» یا «حال» در زبان عربی می‌تواند به اشکال مختلفی بیان شود. در این میان، برخی ساختارهای جدید و معاصر نیز برای بیان مفهوم قید حالت به‌کار رفته‌اند و فراگیران زبان عربی در قالب آموزشی دانشگاه به چرایی تفاوت این ساختارها پی نمی‌برند و گاهی در جایگاه‌های نامرتبط از ساختاری معین استفاده می‌کنند. در این بررسی، تفاوت میان ساختارهای مختلف مفهوم قید حالت در زبان عربی، علاوه بر ساختارهای متعارف آموزش مبحث حال ارایه می‌شود تا در مقام کاربرد کلامی، نوشتاری و خوانش متن، به عنوان الگویی کارآمد در عرصه‌های مذکور به‌کار آید. در این پژوهش مشخص شد که هییت اسمی یا همان حال، اولین ساختار مستعمل معمول و متعارف بیان حالت در زبان عربی است و مرحله نخست سیر تکاملی آن می‌باشد. همچنین، به نظر می‌رسد مرحله دوم سیر تکاملی مفهوم بیان حالت، استفاده از ترکیب مفعول مطلق موصوف می‌باشد (طالعت الخبر مطالعه دقیقه). افزون بر این، در مرحله سوم این سیر تحول، برای پرهیز از تکرار، خود مفعول مطلق حذف، و صفت آن برای مفهوم بیان حالات استفاده شده‌است. (طالعت الخبر سریعا). در مرحله چهارم نیز برخی صفات مفعول مطلق نتوانسته بیان‌کننده مفهوم حالت باشد و در این صورت، از ترکیب «ب + مصدر» استفاده شده‌است (فتحت الباب بهدوء). در مرحله پنجم، برخی مصادر به همراه «ب»، شایستگی ترکیب هیات فعلی را نداشتند و ترکیبی نوپیدا جایگزین آن شده‌است (بشکل، بصفه، بصوره، + صفت: غفلنا عن هذا الامر بشکل غیر مسبوق). این بررسی به روش کتابخانه‌ای و با رویکرد توصیفی‌ تطبیقی تنظیم شده‌است.