اثر شدت تخریب پوشش گیاهی چوبی بر شاخص های سلامت خاک سطحی منطقه خانیکان نوشهر

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر شدت های مختلف تخریب (کم، متوسط و زیاد) رویشگاه بر ویژگی های زیستی خاک، به عنوان شاخص های اصلی سلامت خاک، در جنگل خانیکان نوشهر انجام شد. بدین منظور از هر یک از شدت های مختلف تخریب، 12 نمونه خاک سطحی (عمق 10-0 سانتی متری) به آزمایشگاه انتقال داده شد. همچنین، به منظور سنجش لایه بندی ماده آلی، نمونه های خاک علاوه بر عمق 10-0 سانتی متری از عمق 20-10 سانتی متری هم گرفته شد. به منظور بررسی وجود و یا عدم وجود تفاوت آماری معنی دار مشخصه های مورد مطالعه در شدت های مختلف تخریب رویشگاه از آزمون تجزیه واریانس یکطرفه در قالب طرح کاملا تصادفی و برای بررسی روابط چندگانه از تجزیه به مولفه های اصلی استفاده شد. مطابق با نتایج، بیشترین زی توده های درشت ریشه و ریزریشه، تعداد و زی توده های کرم های خاکی اپی ژییک ها و آنسییک ها، تعداد و زی توده کل کرم های خاکی، جمعیت کنه ها، پادمان ها، نماتدها، پروتوزویرها، باکتری ها و قارچ ها، زیتوده های میکروبی نیتروژن و فسفر و فعالیت آنزیم های (اوره آز، اسید فسفاتاز، آریل سولفاتاز و اینورتاز) خاک در رویشگاه هایی با شدت تخریب کم مشاهده شد. تعداد و زی توده اندوژییک ها تفاوت آماری معنی داری را در بوم سامانه های مورد مطالعه نشان نداده اند، در حالی که رویشگاه هایی با شدت های تخریب کم و متوسط دارای بیشترین مقادیر تنفس پایه، تنفس برانگیخته و زیتوده میکروبی کربن خاک بوده اند. نتایج تجزیه به مولفه های اصلی حاکی از آنست که شاخص های حاصل خیزی (نسبت کربن به نیتروژن و فسفر قابل جذب، کلسیم و منیزیم قابل جذب، پتاسیم قابل جذب) و محتوی رس خاک به ترتیب بیشترین تاثیر را بر شاخص های زیستی خاک داشته اند که تحت تاثیر مدیریت رویشگاه می باشند.