جایگاه مصلحت در سیاست جنایی اسلام

سیاست جنایی مجموعه تدابیری است که به لحاظ مفهوم شناسی به دو تعریف مضیق و موسع تعریف شده است، تعریف مضیق شامل عکس العمل قهرآمیز دولت نسبت به مجرمین است که مدل دولت های اقدارگرای فراگیر است. در تعریف موسع که امروزه در نظام های مدرن مورد اجرا قرار دارد، شامل وضع شیوه های عکس العمل دولت و جامعه در برابر جرم و انحراف می شود، این شیوه مدیریتی مورد نظر اسلام نیز هست، از نظر اسلام هدف از تشریع کیفر در برابر اعمال مجرمانه تنها سزادهی مجرم نیست، بلکه رعایت مصالح افراد و اجتماع است، مصلحت محوری در وضع کیفر، هم شامل بزه دیده می شود و هم شامل بزهکار و هم شامل نظام اجتماعی. مجازات های قصاص، رجم، شلاق، اعدام و... باهدف تامین مصالح مورد نظر اسلام در جعل حکم و کیفر قرار دارند، اما در مرحله ی اجرا، حاکم اسلامی می تواند و مختار است که در صورت صلاحدید مجرم را عفو کند و یا تخفیف مجازات دهد و یا اینکه در شیوه اجرای احکام تدابیری منطبق با مصلحت را در شرایط گوناگون اتخاذ نماید.