مطالعه شباهت واژگانی متون مرتبط با کتابخانه های الکترونیکی، دیجیتالی و مجازی در پایگاه وب آو ساینس: تحلیل خوشه ای

هدف از این پژوهش بررسی شباهت واژگانی متون مرتبط با سه حوزه  کتابخانه های الکترونیکی، دیجیتالی، و مجازی بر اساس تحلیل خوشه ای است.

پژوهش حاضر از نوع مطالعات علم سنجی است که با استفاده از تحلیل هم واژگانی و تکنیک خوشه بندی انجام شده است. جامعه پژوهش را کلیه مدارک مرتبط با  کتابخانه های الکترونیکی، دیجیتالی، و مجازی تشکل می دهند که در طول بازه زمانی 2018-1990 در پایگاه وب آو ساینس نمایه شده اند. در مطالعه شباهت واژگانی مدارک از روش چشمی و فرمول جاکاردی استفاده شده است.

بررسی روند رشد، حاکی از رشد منفی و ناچیز مدارک مرتبط با کتابخانه های الکترونیکی و مجازی (با ضریب رشد 68. 0- و 36. 1) است. درحالی که آهنگ رشد مدارک مرتبط با کتابخانه های دیجیتالی (با ضریب رشد 11. 13) بیشتر بوده است. کلیدواژه های «منابع الکترونیک»؛ «بازیابی اطلاعات»؛ و «اینترنت» به ترتیب در حوزه های کتابخانه های الکترونیکی، دیجیتالی و مجازی در صدر واژگان هسته قرار دارند. خوشه بندی کلیدواژه های سه حوزه منجر به شکل گیری 8، 14 و 7 خوشه شد.

نتایج بیانگر هم پوشانی اندک خوشه های موضوعی سه حوزه و منحصربودن واژگان هر حوزه است که خود می تواند نشانگر وجود تمایز بین این سه پدیده در دنیای علم باشد و درک مناسب پژوهشگران از مفاهیم مرتبط با انواع مختلف کتابخانه ها را مسجل سازد.