جایگاه «دستور زبان اشکال» در معماری

امروزه اهمیت فرآیند طراحی به نقطه ای رسیده است که بسیاری از صاحب نظران از برابر بودن اهمیت فرآیند با محصول طراحی سخن می گویند. طراحی اغلب امری ذهنی و مبتنی بر الهام تلقی می شود و مشاهده ی فرآیندی که معماران برای دستیابی به استخوان بندی یک طرح طی می کنند، همواره در هاله ای از ابهام باقی می ماند. به این ترتیب پاسخ به سوالاتی همچون طرح ها از کجا می آیند؟ و یا چگونه فرآیند طراحی می تواند از طریق رویکردی عینی ظهور پیدا کند؟ به سادگی امکان پذیر نیست و حتی دیاگرام ها و ایدیوگرام ها نیز با وجود بیان بخشی از ایده ها در تحقق کامل این امر ناتوان هستند. امکان خوانش تصویری ایده های نهان در ذهن، یکی از مهمترین مسایل پیش روی معماران است و به گفته تری نایت دستورزبان اشکال به عنوان فرآیندی قانون محور و مبتنی بر تحولات هندسی، تحلیل و تولید پاسخ های متعدد را از طریق استخراج قوانین بصری و توسعه آنها در مراحل مختلف امکان پذیر می سازند. پژوهش پیش رو به کمک داده های گردآوری شده از مطالعات کتابخانه ای و مقایسه این داده ها با فرآیند طی شده جهت تولید طرح در تلاش است تا ضمن معرفی دستورزبان اشکال به عنوان گونه ای از فرآیندهای طراحی قانون محور، که توانایی تولید پاسخ های متنوع را دارا می باشند، آن را شیوه ای تحلیلی جهت درک مسیر طراحی و مشاهده ی روند شکل گیری پروژه ها پیشنهاد دهد. و در جهت پاسخ بهتر به این مسیله، ابتدا زمینه های ورود نگرش های دستورزبانی به دنیای آکادمیک و حرفه ای معماری مطرح می شود، سپس فرآیند و مراحل استفاده از دستورزبان اشکال همراه با نمونه هایی از تحلیل آثار معماری ذکر می شود و در نهایت در میان سه رویکرد تحلیلی، طراحی و ترکیبی، رویکرد تحلیلی به دستورزبان اشکال، به عنوان فرآیندی قانون محور در طراحی معماری و روشی جهت نمایش بصری و ظهور عینی روند شکل گیری طرح ها معرفی خواهد شد.