بررسی خصوصیات فیزیولوژیک دو رقم گندم (Triticum aestivum) در پاسخ به تنش شوری و مایکوریزا

به منظور ارزیابی تاثیر دو گونه قارچ مایکوریزا بر ویژگی های فیزیولوژیکی و عملکرد دو رقم گندم تحت تنش شوری، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده فاکتوریل، بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال زراعی 94- 1393 و 95- 1394 در مزرعه مرکز آموزش جهاد کشاورزی اصفهان انجام شد. تیمارها شامل آبیاری گیاهان با دو میزان شوری (با هدایت الکتریکی سه و 11 دسی زیمنس بر متر) به عنوان عامل اصلی و سه سطح مایکوریزا (G. intraradices، G. mossea و عدم کاربرد) و دو رقم گندم ارگ و پارسی به عنوان عوامل فرعی به صورت فاکتوریل در نظر گرفته شد. نتایج آزمایش نشان داد که شوری سبب کاهش حداکثر شاخص سطح برگ و سبزینگی، کلونیزاسیون ریشه و عملکرد دانه گندم، به ترتیب به میزان 5/8، 7/20، 17 و 5/35 درصد شد و میزان سدیم اندام هوایی را 84 درصد افزایش داد. همچنین موجب افت 22 درصدی حداکثر شاخص سطح برگ رقم پارسی شد. کاربرد  قارچ مایکوریزا سبب کاهش 33 درصدی سدیم اندام های هوایی و افزایش شاخص سبزینگی، پرولین برگ و عملکرد دانه گندم، به‎ترتیب 10، 5/21 و 4/14 درصد شد.  G. mosseaسبب افزایش شش درصدی حداکثر شاخص سطح برگ ارگ و 37 درصدی پروتیین برگ هر دو رقم شد. در بیشتر صفات مورد بررسی، هر دو گونه مایکوریزا در مقایسه با تیمار عدم تلقیح، سودمندی بالایی نشان دادند و البته این گونه موسه آ بود که اثر معنی‎داری در افزایش عملکرد دانه داشت. در مجموع در شرایط شوری، کاربرد قارچ مایکوریزا به ویژه  G. mosseaو رقم گندم ارگ قابل توصیه است.