بررسی تاثیر فضای سرمایه گذاری بر درآمد گردشگری در کشورهای منتخب خاورمیانه

در دهه های اخیر، گردشگری به یکی از سریع ترین و رو به رشدترین بخش های صنعتی دنیا تبدیل گردیده است. برای رسیدن به درآمد بالای گردشگری، کشورها نیازمند داشتن فضای مناسب سرمایه گذاری می باشند. این فضا تحت تاثیر مجموعه ای از عوامل مرتبط با قانون گذاری، نظارتی، سازمانی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و دیگر عوامل تعیین کننده شرایط فعالیت سرمایه گذاری در یک کشور، منطقه یا شهر مشخص می گردد. در این مطالعه به بررسی تاثیر فضای سرمایه گذاری بر درآمد گردشگری در کشورهای منتخب خاورمیانه پرداخته می شود. شاخص های متعددی بر فضای سرمایه گذاری تاثیرگذارند که در این تحقیق شاخص های کنترل فساد، حاکمیت قانون، کیفیت مقررات، کارایی دولت، حق اظهار نظر و پاسخگویی، ثبات سیاسی و شاخص کلی فضای کسب و کار در نظر گرفته شده است. همچنین سهم درآمدهای گردشگری از GDP به عنوان شاخصی از درآمد گردشگری در نظر گرفته شده است. تجزیه و تحلیل داده‎ها با استفاده از ‎ روش پنل دیتا در بازه زمانی 2016-2006 برای 13 کشور منتخب منطقه خاورمیانه انجام شده است. نتایج نشان داد که کیفیت مقررات و اثربخشی دولت تاثیر مثبت و معنی دار و کنترل فساد، شاخص فضای کسب و کار تاثیر منفی و معنی دار بر سهم درآمدهای گردشگری از GDP در کشورهای منتخب خاورمیانه دارد. با توجه به نتایج به دست آمده می‎توان این طور بیان کرد که بهبود فضای سرمایه گذاری یکی از عوامل مهمی است که باید در زمینه گردشگری به آن توجه کرد. به عبارت دیگر، در صورت فراهم بودن فضای مناسب سرمایه گذاری در یک کشور، بخش گردشگری و زیربخش های مرتبط با آن همچون حمل و نقل، هتل داری بهبود خواهد یافت که نتیجه آن افزایش سهم درآمدهای گردشگری از GDP می باشد. در صورت فراهم بودن شاخص های حکمرانی خوب (ثبات سیاسی، کیفیت مقررات، کنترل فساد، حق اظهار نظر و پاسخگویی، اثربخشی دولت و حاکمیت قانون)، فضای سرمایه گذاری و به تبع آن درآمدهای گردشگری بهبود می یابد.