درک معنایی جوامع محلی از پیامدهای تخصیص آب سدها به سکونتگاه های روستایی در استان کردستان

بررسی و تحلیل درک معنایی جوامع محلی از پیامدهای تخصیص آب سدها به سکونتگاه های روستایی در استان کردستان هدف اصلی پژوهش حاضر است که به صورت مطالعه موردی، در دو روستای لگزی (برخوردار از آب سد شهید کاظمی) و گل تپه (محروم از آب سد) واقع در شهرستان سقز، انجام گرفته است. برای جمع آوری اطلاعات میدانی تکیه اصلی محققان بر مصاحبه های فردی و گروهی بوده است و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل تماتیک استفاده شده است. به این صورت که در روستای لگزی 6 مصاحبه عمیق فردی و سه نشست گروهی و در روستای گل تپه 7 مصاحبه عمیق فردی و سه نشست گروهی انجام گرفته است. لازم به ذکر است، روش نمونه گیری تمامی مصاحبه ها، به صورت هدفمند بوده و مبنای اتمام مصاحبه ها، اشباع نظری بوده است. نتایج نشان داد تخصیص آب سد به ساکنان روستای لگزی تداعی کننده مضامین فراگیر مثبتی مانند «پایداری اقتصاد محلی»، «پایداری اجتماع محلی»، «شکوفایی انگیزه موفقیت» و «افزایش سازگاری با محیط» بوده است که در نهایت مضمون کلان توسعه پایدار روستایی را شکل داده است. برعکس، ادراک ساکنان روستای گل تپه از عدم تخصیص آب سد به آن ها با مضامین منفی و بعضا ایجاد تحول کارکردی در روستا مانند «احساس محرومیت نسبی»، «شکنندگی اقتصاد محلی»، «ناپایداری اجتماع محلی» و «خدماتی شدن مشاغل روستا»، همراه بوده که منجر به شکل گیری مضمون کلان ناپایداری روستایی شده است. نتایج حاصل شده نشان می دهد اتخاذ و اجرای سیاست های دوگانه تخصیص/ عدم تخصیص آب سدها به جوامع روستایی، می تواند با تداعی مفاهیم کلان پایداری/ ناپایداری توسعه روستایی، در تحولات کارکردی-ساختاری روستاها اثرگذار باشد. بنابراین به نظر می رسد تجدید نظر در سیاست های تخصیص منابع آبی در کشور یک ضرورت غیرقابل انکار است.