بازنگری تحلیلی سیاست خارجی ایران و توسعه اقتصادی

موفقیت دولت توسعه گرا در شرق آسیا، بار دیگر نقش دولت را در فرآیند توسعه به اثبات رساند و ضعف نظریه های نیوکلاسیک را در تاکید بر نقش بازار به عنوان یک نیروی متعادل کننده روشن کرد. یکی از متغیرهای لازم برای تشکیل دولت توسعه یافته، بستر بین المللی است. به نظر می رسد مانند بسیاری از دولت های شرق آسیا، مسیر توسعه در ایران پس از انقلاب از طریق تشکیل دولت توسعه ای در چارچوب نظام بین المللی موجود است. اما واقعیت چیز دیگری است. از این رو، اهداف مقاله حاضر عبارتند از: 1- بررسی رابطه بین بستر بین المللی و شکل گیری دولت توسعه در ایران. 2- بررسی نقش ایالات متحده در روند تشکیل دولت توسعه ای در ایران. 3- بررسی ابزارهایی که آمریکا برای ممانعت از تشکیل دولت توسعه یافته در ایران به کار گرفته است. و 4- بررسی نقش رفتار سیاست خارجی ایران در شکل گیری دولت توسعه ای. سوال اصلی مقاله حاضر این است که موانع بین المللی تشکیل دولت توسعه ای در جمهوری اسلامی ایران چیست؟ فرضیه اصلی این مقاله عبارت است از: بستر بین المللی، موقعیت هژمونیک آمریکا در نظام بین الملل و موانع مختلف سیاسی و اقتصادی و تحریم های اعمال شده توسط آمریکا مانع از تشکیل دولت توسعه گرا در جمهوری اسلامی ایران شده است. یافته های تحقیق فرضیه این پژوهش را ثابت کرد.