تیپ آمیزشی و وضعیت باروری در جمعیت های قارچ Bipolaris sorokiniana، عامل بیماری پوسیدگی معمولی ریشه و طوقه گندم در ایران

پوسیدگی معمولی ریشه و طوقه با عامل Bipolaris sorokiniana، به عنوان یکی از مهمترین بیماری های گندم در بسیاری از مناطق جهان مطرح است. در طی سال های زراعی 1396 و 1397، تعداد 147 جدایه تک اسپور قارچ از مزارع گندم استان های البرز (کرج)، کرمانشاه (کرمانشاه)، آذربایجان غربی (میاندوآب)، گلستان (گرگان) و فارس(شیراز) به دست آمد. پس از شناسایی ریخت شناختی و مولکولی جدایه ها با آغازگرهای اختصاصی گونه، آغازگرهای تیپ آمیزشی بر اساس نواحی حفاظت شده از ایدیومورف هایMAT-1 و MAT-2 طراحی گردید و فراوانی ایدیومورف های تیپ های آمیزشی جدایه های B. sorokiniana، به روش Multiplex PCR تعیین گردید. از مجموع 147 جدایه در پنج جمعیت، 86 جدایه به تیپ آمیزشی MAT-1 و 61 جدایه به تیپ آمیزشی MAT-2 متعلق بودند. در بین پنج جمعیت مورد آزمایش، در جمعیت های شیراز وگرگان فراوانی جدایه های متعلق تیپ آمیزشی MAT-1 بیشتر از تیپ آمیزشیMAT-2 بود. با توجه به نتایج آزمون کای اسکویر (X2)، جمعیت های کرج، کرمانشاه و میاندوآب فاقد اختلاف معنی داری در سطح پنج درصد (P< 0.05) بودند. بنابراین، جمعیت های کرج، کرمانشاه و میاندوآب دارای پتانسیل تولیدمثل جنسی بیشتری نسبت به جمعیت های شیراز وگرگان می باشند. به علاوه، جدایه های همه جمعیت ها جهت ارزیابی وضعیت باروری جنسی از طریق تلاقی متقابل با تیپ های آمیزشی مخالف روی محیط غذایی مورد مطالعه قرار گرفتند. پس از گذشت دو ماه، سودوتسیوم های فاقد آسک و آسکوسپور بالغ تشکیل گردید.