اسانس نانوکپسوله پونه: تولید و بررسی خصوصیات فیزیکوشیمیایی آن

استفاده از اسانس های گیاهی در برنامه های مدیریتی آفات به عنوان جایگزین یا مکمل حشره کش های شیمیایی، ایمن و نویدبخش به نظر می رسد. چنین امکانی منوط به رفع نواقصی همچون ناپایداری شیمیایی، تبخیرپذیری و حلالیت کم اسانس های گیاهی در آب است. استفاده از نانوفرمولاسیون ها با امکان رهایش کنترل شده یک راه کار موثر در جهت رفع نواقص فوق به شمار می آید. پژوهش پیش رو با هدف شناسایی ترکیبات موثر اسانس آزاد پونهMentha longifolia و نانوفرمولاسیون آن با استفاده از روش کروماتوگرافی گازی- طیف سنجی جرمی و تهیه نانو سیلیکای حاوی اسانس پونه به روش سل- ژل و بررسی خصوصیات فیزیکوشیمیایی آن در جهت امکان سنجی کاربرد در برنامه های مدیریت تلفیقی آفات انجام شده است. نتایج نشان دهنده بیشترین فراوانی کتون ها (پیپریتنون 32% و پولگون 44/17%) و منوترپن های اکسیژن دار (01/24%) در بین اجزاء سازنده اسانس بود. بهترین ترکیب اجزاء و شرایط انجام واکنش نیز از نظر اندازه ذرات نانوفرمولاسیون تهیه شده و کارایی کپسوله شدن عبارت بود از تترا اتیل ارتو سیلیکات (TEOS) (5/0 میلی لیتر)، ستیل تری متیل آمونیوم برماید (CTAB) (08/0 گرم)، اسانس (1 ملی لیتر)، اتانول (13 میلی لیتر)، آمونیاک 25% (5/0 میلی لیتر)، استفاده از همزن التراسونیک به مدت 2 ساعت در دمای اتاق و در نهایت سانتریفیوژ به مدت 5 دقیقه (rpm 15000). از ویژگی های نانو سیلیکای حاوی اسانس پونه، تهیه شده با استفاده از روش سل- ژل، قطر متوسط ذرات 80-66 نانومتر، پتانسیل زتای37-، شاخص پراکندگی 2/0 و راندمان ریزپوشانی 64/79 درصد بوده است.