بررسی اثر عصاره هیدروالکلی برگ ریحان (Ocimum basilicum L.) بر هورمون های جنسی (استرادیول، پروژسترون، پرولاکتین) در موش صحرایی ماده

باروری به توانایی زوج ها برای بچه دار شدن گفته می شود. هورمون های جنسی از گنادها ترشح و یکی از عوامل مهم دخیل در فرآیند تولید مثل محسوب می شوند. ریحان (Ocimum basilicom L.) گیاهی معطر یک ساله ازخانواده نعناعیان، دارای فعالیت ضد باکتریایی، ضد تشنج، کاهنده قند و چربی خون، بهبود پاسخ ایمنی، خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد افسردگی است. بنابراین هدف از این مطالعه، بررسی اثر عصاره هیدروالکلی برگ ریحان بر هورمون های جنسی(استرادیول، پروژسترون، پرولاکتین) در رت است که درسال  95 در دانشگاه آزاد مشهد انجام شد.

در این مطالعه تجربی، 24 رت ماده نژاد ویستار با وزن تقریبی 230 -200 گرم به طور تصادفی به چهار گروه شاهد و تیمار با عصاره هیدروالکلی گیاه ریحان (mg/kg500 ،100،250) تقسیم شدند. عصاره به روش گاواژ در هفت روز متوالی به رت های ماده خورانده شد و پس از آن هر رت ماده در مجاور یک رت نر در قفسه های جداگانه برای جفت گیری قرار گرفتند. رت های جفت گیری کرده با مشاهده پلاک واژینال به عنوان نمونه مثبت در نظر گرفته شدند. برای بررسی میزان تغییرهای هورمون های جنسی (استروژن، پروژسترون و پرولاکتین) در سه مرحله (قبل از تیمار، بعد از تیمار و بارداری) عمل خون گیری از سینوس چشمی رت ها انجام و به آزمایشگاه ارسال شد. آنالیز داده های کمی با استفاده از نرم افزارminitab  و با آزمون هایANOVA  و post hos در سطح معناداری 05/0 P<انجام شد.

یافته ها: 

عصاره هیدروالکلی برگ گیاه ریحان سبز، هورمون استرادیول و پروژسترون را در مرحله قبل از بارداری و همچنین هورمون پرولاکتین را در دو مرحله قبل از بارداری و بارداری افزایش داد (p100=0.005) و (p250=0) و (p500=0.003). میزان هورمون استرادیول در گروه های تجربی mg/kg 250 و 100  (p250=0.041) (p100=0.033) و همچنین سطح هورمون پروژسترون با دوز mg/kg 250 در بارداری کاهش یافت (p250=0.0).

به نظر می رسد که استفاده از عصاره هیدروالکلی ریحان تاثیر وابسته به دوز در سطح هورمون های جنسی دارد.