بررسی روابط خارجی ایران و روسیه پس از انقلاب اسلامی (مقایسه ی دهه های 80 و 90شمسی) بر اساس الگوی پیوستگی جیمز روزنا

هدف از این پژوهش بررسی روابط ایران و روسیه در دوره پس از انقلاب اسلامی، مطالعه موردی دو دهه ی 1380 و 1390 شمسی است. روابط ایران و روسیه در دو دهه مذکور دارای نوسانات زیادی بوده است به گونه ای که پس از یک دوره عدم پویایی و رکود در فاصله سال های 1384 تا 1392 روابط دو کشور، در سال های 1392 تا 1398، همگرایی زیادی در برخی ابعاد سیاست بین الملل نشان داده اند.

در این راستا پژوهش حاضر با به کارگیری روش توصیفی و تحلیلی درصدد پاسخ به این سوال است که روابط روسیه و ایران دهه های 80 و 90 شمسی چگونه قابل توضیح است؟ برای پاسخ به این سوال از الگوی پیوستگی جیمز روزنا استفاده شده است. به عبارت دیگر، هدف این پژوهش توضیح علل نوسانات روابط ایران و روسیه بر اساس متغیرهای سطح تحلیل خرد و کلان الگوی پیوستگی جیمز روزنا است.

یافته های پژوهش نشان می دهند روابط ایران و روسیه در این دو دوره شرایط متفاوتی را تجربه کرده است و در حالی که در دوره اول روابط آنها نسبتا راکد و ساکن بوده است، در دوره دوم این روابط پویاتر و فعال تر شده است و متغیرهای سطح کلان مانند منافع مشترک در سوریه و عراق، مقابله با هژمونی ایالات متحده در خاورمیانه، تحریم ها و حصول به توازن قدرت در مقابل آمریکا عامل عمده تغییر در مناسبات دوجانبه ی این دو کشور بوده است.

نتایج این پژوهش همچنین نشان می دهند هرگاه متغیر نظام بین الملل فعال تر شود، روسیه و جمهوری اسلامی ایران گرایش بیشتری به همکاری با یکدیگر نشان می دهند.