بهبود ارزش تغذیه ای کاه گندم با اعمال روش عمل آوری شیمیایی-اکسیداسیون در شرایط آزمایشگاهی برای استفاده در تغذیه نشخوارکنندگان

در این پژوهش از اکسیدکننده قوی ازن به منظور افزایش لیگنین زدایی و از قلیای اوره به عنوان منبع نیتروژنی برای بهبود ارزش تغذیه ای کاه گندم استفاده شد. آزمایش با چهار تیمار و سه تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. تیمارهای آزمایشی کاه گندم شامل: 1- نمونه بدون عمل آوری، 2- عمل آوری شده با اوره (مقدار سه درصد وزنی، 24 ساعت)، 3- عمل آوری شده با ازن (سه گرم بر ساعت، 45 دقیقه)، و 4- عمل آوری شده ترکیبی با ازن (سه گرم بر ساعت، 45 دقیقه) و اوره (سه درصد وزنی، 24 ساعت) بودند. نتایج نشان داد که تیمارهای عمل آوری شده با ازن منجر به بهبود قابل ملاحظه ای (01/0P<) در ارزش تغذیه ای کاه گندم تیمارهای ازن و ازن-اوره نسبت به نمونه بدون عمل آوری شدند. بر اساس نتایج، عمل آوری ترکیبی ازن-اوره نسبت به عمل آوری با اوره تنها و ازن تنها منجر به کاهش 28/18، 97/7 و 50 درصدی به ترتیب در الیاف نامحلول در شوینده خنثی، الیاف نامحلول در شوینده اسیدی و لیگنین، افزایش 3/333، 5/22، 67/23 و 34/35 درصدی به ترتیب در پروتیین خام، نیتروژن آلی پیوندی، مواد مغذی قابل هضم و ارزش خوراک نسبی شد. همچنین عمل آوری با ازن-اوره سبب افزایش 21/100، 76/63، 93/34 و 43/46 درصدی به ترتیب در گاز تولیدی (24 ساعت انکوباسیون)، انرژی قابل سوخت و ساز، قابلیت هضم ماده آلی و اسیدهای چرب کوتاه زنجیر نسبت به نمونه بدون عمل آوری شد. از نتایج پژوهش حاضر می توان استباط کرد که روش عمل آوری ترکیبی ازن-اوره با روش های سنتی و نوین عمل آوری قابل مقایسه است و می تواند به عنوان جایگزین مناسبی در عمل آوری کاه های کشاورزی مورد استفاده قرار گیرد.