بررسی دیس لیپیدمی در سندرم تخمدان پلی کیستیک

سندرم تخمدان پلیکیستیک ((PCOS شایع ترین آندوکرینوپاتی در زنان و شایع ترین علت نازایی ناشی از عدم تخمک گذاری می باشد. زنان مبتلا به این بیماری به غیر از علایم شایعی ماننداختلالات قاعدگی، هیرسوتیسم و نازایی در معرض عوارض جدی شامل افزایش خطر سرطان آندومتر و پستان، دیسلیپیدمی، هیپرتانسیون وبیماری های قلبی وعروقی ودیابت می باشند.باتوجه به اهمیت عوارض درازمدت این بیماری، در این مطالعه برآن شدیم که وضعیت دموگرافیک،بالینی واختلالات متابولیک را با تاکید بر پروفایل چربی، قند خون ناشتا و هورمون ها در زنان مبتلا به این سندرم نشان دهیم.
درطی یک مطالعه مورد- شاهد، جمعیت بیماران مبتلابه PCOS ازبین زنان مراجعه کننده به درمانگاه فوق تخصصی غدد یا درمانگاه تخصصی زنان که در طیف سنی 15-40سال بودند انتخاب شدند.به ازای هربیمار، یک نفر زن سالم انتخاب گردید. تشخیص PCOS طبق تعریفNIH درسال1990و برپایه علایم بالینی اختلالات تخمک گذاری بصورت آمنوره، الیگومنوره ویا نازایی وعلایم آزمایشگاهی یا بالینی هیپرآندروژنیسم،نظیرهیرسوتیسم یا آکنه و رد علل دیگرداده شد. در کلیه بیماران وگروه شاهد شرح حال مناسب تهیه ومعاینه بالینی صورت گرفت.فشارخون، قد، وزن، دورکمر، دورباسن، شدت هیرسوتیسم، آکنه و دیگرنشانه ها تعیین وثبت گردید.بعداز12-14ساعت ناشتابودن نمونه خون برای آزمایش های FBS، تریگلیسیرید، کلسترول، LDL، HDL و آزمایش های هورمونی نظیر پرولاکتین، 17-هیدروکسی پروژسترون، تستوسترون تام،DHEA-S وTSH ارسال شد. تشخیص دیس لیپیدمی برپایهدستورالعملNCEPصورت گرفت. جهت بررسی آماری از آزمون های T test وMann-whitneyU برای متغیرهای کمی و از آزمون های Fisher Exact و Chi-squareبرای متغیرهای کیفی استفاده شد.
سن بیماران از15تا36سال(5.26±23.75)وسنگروه شاهداز19تا 40سال(5.40± 24.49) بود.میانگینشاخص توده بدن (BMI)در بیماران5.33±24.93 کیلوگرم برمتر مربع ودرگروه شاهد2.56±21.56بود. میانگین فشارخون دیاستولیک درگروه بیماران بطورمعنی داری بیشتر از گروه شاهد بود. شایع ترین تظاهر بیماری، هیرسوتیسم(72.7%) وپس ازآن الیگومنوره (69.1%) بود.میانگین سطح سرمی تری گلیسیریددرگروه بیماران بطورمعنی داری بیشتر از گروه شاهد بود ولی از نظر میانگین سطحFBS، LDL، Chol.وHDL تفاوت آماری معنی داری بین دوگروه وجود نداشت. شیوع تری گلیسیرید بالا(>=200mg/dl)،کلسترول بالا(200mg/dl<=)وLDL بالا (>=130mg/dl) در بیماران بطور معنی داری بیشتر از گروه شاهد بود ولی از نظر HDL <35 بین دو گروه تفاوت معنی داری یافت نشد. درگروه بیماران چاق، شیوع تری گلیسیرید و کلسترول بالا به طور معنی داری بیشتر از مبتلایان غیر چاق بود درحالی که درموردLDL وHDL غیرطبیعی این تفاوت معنی داری نبود. از نظر شیوع اختلال گلوکز ناشتا، بین گروه بیماران و گروه شاهد تفاوت آماری معنی داری یافت نشد. میانگین سطح سرمی تستوسترون تام درگروه بیماران به طور معنی داری بیشتر از گروه شاهد بود. از نظر مقادیر DHEA-S، 17هیدروکسی پروژسترون، پرولاکتین و TSHاختلاف بین دو گروه معنی دار نبود.
شیوع چاقی ودیس لیپیدمی در مبتلایان به PCOSبیشتر از زنان سالم می باشد. همچنین مبتلایان چاق نسبت به افراد غیرچاق بیشتر در معرض خطر دیس لیپیدمی هستند؛ لذا رفتار درمانی برای چاقی یک جزءاصلی راهبرد درمانی می باشد. لازمست که خطرات پیدایش دیابت، دیس لیپیدمی وفشارخون به بیماران گوشزدشده و در بیماران چاق در رابطه با اهمیت تغییرشیوه زندگی، رژیم غذایی و ورزش با بیماران صحبت شودودرصورت لزوم درمان دارویی اختصاصی برای هرکدام ازحالات فوق شروع شود. دراین مطالعه قند پلاسمای ناشتا در دو گروه تفاوت قابل ملاحظه ای نداشت وممکنست با روش آزمون تحمل گلوکزخوراکی بهتر بتوان اختلالات تحمل گلوکز را در زنان مبتلا به PCOS نشان داد. جهت غربالگری ازنظردیس لیپیدمی نیزاندازه گیریپروفایل لیپید در وضعیت ناشتا درکلیه بیماران اندیکاسیون دارد.