غربالگری و شناسایی مولکولی اکتینوباکترهای مولد آنزیم تیروزیناز از خاک های کویر مرنجاب، غار هامپوئیل و جزیره هرمز

آنزیم های اکسیدکننده تیروزین یا تیروزینازها کاربردهای متنوعی در حوزه های درمانی، غذایی و محیطی دارند. با توجه به اهمیت اکتینوباکترها به عنوان یکی از مهم ترین باکتری های نویدبخش مولد ترکیبات زیست فعال و آنزیم های دارای کاربردهای زیست فناورانه، مطالعه حاضر با هدف غربالگری و شناسایی جدایه های مولد آنزیم تیروزیناز از نمونه های خاک های کویر مرنجاب، غار هامپوییل و جزیره هرمز انجام شد.

تعداد 10 نمونه خاک از کویر مرنجاب و 10 نمونه خاک از مناطق مختلف جزیره هرمز، جمع آوری و پس از کشت در محیط ISP2 آگار، جدایه های اکتینوباکتر جداسازی و خالص سازی شدند. این جدایه ها و نیز جدایه های تهیه شده در پژوهش پیشین از غار هامپوییل با کشت روی محیط تیروزین آگار و تیروزین براث غربالگری شدند. در ادامه فعالیت تیروزینازی جدایه های منتخب به صورت کمی ارزیابی شد؛ درنهایت، این جدایه ها با تعیین ترادف و آنالیز ژن 16S rRNA شناسایی شدند.

از میان 89 جدایه اکتینوباکتریایی غربالگری شده، کلنی های 17 جدایه در محیط کشت تیروزین آگار هاله شفاف و رنگیزه قهوه ای - سیاه داشتند. این جدایه ها در غربالگری ثانوی به صورت کیفی ارزیابی شدند. نتایج غربالگری ثانوی تایید کرد 11 جدایه مولد آنزیم تیروزیناز هستند. همچنین، نتایج سنجش کمی نشان دادند سویه های UTMC 3165 و UTMC 3233 به ترتیب با میزان فعالیت آنزیمی 33 و 35 واحد در میلی لیتر بیشترین فعالیت آنزیمی را دارند. این دو جدایه ازنظر ترادف ژن 16S rRNA به ترتیب 67/99 و 88/99 درصد شباهت به سویه های Streptomyces tendae و Streptomyces thermocarboxydus داشته اند.

نتایج این پژوهش نشان دادند خاک های ایران دارای اکتینوباکترهای توانمند در زمینه تولید آنزیم تیروزیناز هستند. این جدایه ها به جنس Streptomyces متعلق اند که از غار هامپوییل جدا شده بودند.