تاثیر اقدامات آبخیزداری بر خدمات فرهنگی زیست بوم مطالعه موردی: زیرحوضه ده چناشک (حوضه آبخیز چهل چای- استان گلستان)

مطالعه حاضر پژوهشی جدید در زمینه خدمات زیست بوم و به طور اختصاصی خدمات فرهنگی زیست بوم است. بنابراین، در این پژوهش به ارزیابی اثر اقدامات آبخیزداری (برنامه های آموزشی و بیولوژیکی) بر خدمات فرهنگی زیست بوم از دیدگاه آبخیزنشینان زیرحوضه ده چناشک و کارشناسان پرداخته می شود. با توجه به هدف موردنظر، چهار معیار شامل تعامل و ماندگاری جوامع محلی، زیبایی و جذب گردشگر در منطقه و آموزش در قالب پرسشنامه در نظر گرفته شد. همچنین تحلیل آماری در نرم افزار SPSS صورت پذیرفت. نتایج نشان داد تاثیر اقدامات آبخیزداری بر خدمات فرهنگی زیست بوم یکسان نبوده و بیشترین تاثیر به ترتیب مربوط به معیار آموزش، زیبایی و جذب گردشگر در منطقه، تعامل و ماندگاری جوامع محلی است. به عبارتی، هر چند تمامی شاخص های مورد بررسی معیارها با اقدامات اجرا شده دارای همبستگی معنی داری در سطح 01/0 می باشند، اما شاخص امنیت، مهاجرت به داخل روستا و زیبایی از دیدگاه آبخیزنشینان مورد پذیرش قرار نگرفته است. همچنین بر اساس اولویت بندی، میانگین شاخص اعتماد به کارشناسان (01/8) بیشتر از شاخص آگاهی دانش ذی نفعان (98/7)، رعایت حقوق دیگران (61/7)، بهبود روابط (21/7)، جذب گردشگر (07/7)، زیبایی منطقه (45/6)، استفاده صحیح از منابع (32/6)، مهاجرت به خارج روستا (20/6)، درگیری ها و نزاع (37/5)، امنیت جوامع محلی (28/5) و مهاجرت به داخل روستا (70/4) است. به عبارتی، در میان شاخص های مذکور، بیشترین و کمترین تاثیرپذیری به ترتیب مربوط به شاخص اعتماد به کارشناسان و مهاجرت به داخل روستا است.