مقایسه بازتاب استعاری زمان در دو گفتمان متون مطبوعاتی فارسی

در پژوهش توصیفی - تحلیلی حاضر، در چارچوب کلی معنا‏شناسی شناختی و با تاکید بر نظریه استعاره مفهومی لیکاف و جانسون (1980)، ضمن بهره‏گیری از روش نونز و سویتسر (2006) و منطق ریاضی، استعاره ‏های حرکتی زمان در مقاله‏های سیاسی و اقتصادی روزنامه شرق مقایسه می ‏شوند. اهداف پژوهش تعیین کارآیی نظریه یادشده، تعیین انواع استعاره‏ های حرکتی زمان و الگوی غالب در این متون، چگونگی توزیع و ساز و کارهای بیانی آن‏هاست. جامعه آماری شامل همه مقاله‏ های سیاسی و اقتصادی این روزنامه در سال (1396) و حجم نمونه شصت مقاله است. نتایج بیان گر کارآیی نظریه شناختی مورد بحث بود؛ افزون بر این، مشخص شد که استعاره حرکت زمان با بیشترین بسامد (72%)، الگوی غالب است و استعاره‏های حرکت ناظر (18%) و حرکت بی‏ناظر (9%) دیگر الگوهای موجود هستند. نگارندگان استعاره حرکت زمان و ناظر را که از کمترین بسامد (1%) برخوردار بود، الگو تلقی نکردند. بین توزیع انواع استعاره‏ها در هر یک از متون سیاسی و اقتصادی اختلاف معناداری دیده نشد؛ اما در کل داده‏ ها اختلاف معناداری بین استعاره حرکت زمان و استعاره های دیگر وجود داشت که می‏تواند نشانه‏ای از بنیادی ‏تر و حیاتی‏ تربودن زمان نسبت به مکان در مسایل اقتصادی و سیاسی باشد؛ اگرچه در بیشتر استعاره ‏ها، مفاهیم زمانی با استفاده از مفاهیم مکانی بیان شده بودند.