مطالعه ادراک روستاییان از غذاهای محلی و چرایی استقبال نکردن از آن (مطالعه موردی: جوامع روستایی شهرستان دشتستان)

غذای محلی نماد فرهنگ و سبک زندگی مردم یک منطقه است که از نظر ارزش تغذیه ای و سلامت غذایی جایگاه بالایی دارد، اما در چند سال اخیر به دلایل مختلف، مصرف این غذاها به فراموشی سپرده شده و بخش اعظمی از آن ها منسوخ شده اند. در این راستا، برای حفظ و نگهداری آن ها در فرهنگ غذایی مردم نیاز است به دلایل و چرایی حذف آن ها پرداخته شود تا برنامه اصولی برای احیای غذاهای سنتی و بومی فراموش شده تدارک دیده شود. هدف این مطالعه که در پارادایم تحقیقات کیفی قرار دارد، بررسی تعاریف و موانع ترویج و مصرف غذاهای محلی در جوامع روستایی شهرستان دشتستان است. از این رو افراد مطلع و خبرگان نظری در مناطق روستایی شهرستان دشتستان، میدان مورد مطالعه تحقیق را تشکیل دادند که در این میدان مصاحبه های عمیق نیمه ساختاریافته صورت گرفت. به منظور تعیین تعداد نمونه ها، از تکنیک گلوله برفی استفاده شد و مصاحبه ها تا اشباع داده ها ادامه یافت. درنهایت شمار شرکت کنندگان در تحقیق به 25 نفر رسید. داده ها براساس دو روش پدیدارشناسی و گرندد تیوری گردآوری و تجزیه و تحلیل شدند. بر پایه نتایج، جوامع روستایی مورد مطالعه درک متفاوتی از مفهوم غذای محلی داشتند. پس از جمع آوری تعاریف و دانسته ها، بحث درمورد موانع استفاده و ترویج غذاهای محلی موجب شناسایی 53 مفهوم شد. فراموش شدن آداب و رسوم، فراموش شدن دستورپخت های قدیمی، تغییر ذایقه فرهنگی، ازبین رفتن نسل برخی از گیاهان، نکردن استقبال نسل جدید، زندگی مدرنیته، آشنانبودن نسل جدید با طرز تهیه غذاهای قدیمی، پذیرش نکردن غذاهای محلی توسط فرزندان و پیدایش غذاهای نیمه آماده و فست فود به عنوان مهم ترین موانع از دیدگاه جوامع روستایی شناسایی شدند. درنهایت دوازده سازوکار به منظور برون رفت از این موضوع طراحی شد. این سازوکارها شامل سازوکار دولتی، رسانه ای، تکنولوژیکی، آموزشی، اطلاعاتی، اقتصادی، انگیزشی، محیطی، فرهنگی، اجتماعی و انسانی بودند که در قالب نظریه استراوس و کوربین جایگذاری شدند.