ارزیابی پروفایل اسیدهای چرب روغن برخی از رقم ها و ژنوتیپ های امیدبخش زیتون در منطقه ‏طارم استان زنجان

در این پژوهش صفات کمی و کیفی روغن سه ژنوتیپ امیدبخش زیتون (T2، T7 و T18) و دو رقم زرد و کرونیکی از کلکسیون زیتون ایستگاه تحقیقات زیتون طارم در استان زنجان طی دو سال (1397 و 1396) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد ژنوتیپ T18 با 96/70 و 58/69 درصد روغن در ماده خشک گوشت به ترتیب طی سال های 1396 و 1397 دارای بیش ترین میزان روغن در مقایسه با سایر رقم ها و ژنوتیپ ها بود. هم چنین ژنوتیپ T18 دارای بیش ترین درصد اولییک اسید و مجموع اسیدهای چرب اشباع نشده با یک پیوند دوگانه مضاعف بود. میزان اولییک اسید این ژنوتیپ در سال های 1396 و 1397 به ترتیب 3/80 و 8/79 درصد بود. علاوه بر این میزان پالمتیک اسید این ژنوتیب (5/9 و 3/10 درصد به ترتیب در سال های 1396 و 1397) نیز در مقایسه با سایر رقم ها و ژنوتیپ ها در سطح پایین تری قرار داشت. ژنوتیپ T7 نیز لینولییک اسید بالاتر (2/14 و 67/18 درصد به ترتیب در سال های 1396 و 1397) و اولییک اسید پایین تر (8/66 و 5/60 درصد به ترتیب در سال های 1396 و 1397) داشت. بر اساس تجزیه به مولفه های اصلی (چهار مولفه نخست)، مولفه اول بیش تر با صفات اثر مثبت روی کیفیت روغن زیتون همانند اولییک اسید و اسیدهای چرب اشباع نشده و افزایش درصد روغن مرتبط بود. در مجموع با توجه به نتایج این آزمایش، ژنوتیپ T18 از نظر کمیت و کیفیت روغن برتر از سایر رقم ها و ژنوتیپ های مورد بررسی بود و می تواند در برنامه معرفی رقم قرار گیرد.