بررسی اثر تراکم و کودهای آلی بر عملکرد و شاخص بهره وری بارش گیاه دارویی مرزه بختیاری (Satureja bachtiarica Bunge) در شرایط دیم منطقه دماوند

به منظور ارزیابی عملکرد و شاخص بهره وری بارش گیاه دارویی مرزه بختیاری (Satureja bachtiarica Bunge.) تحت تاثیر کاربرد کودهای آلی و تراکم های مختلف بوته در شرایط دیم، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال های زراعی 1396 و 1397 در ایستگاه تحقیقات مرتع همند دماوند انجام شد. کود آلی به عنوان عامل اصلی در سه سطح شامل کود دامی (گاوی) پوسیده 30 تن در هکتار، کاه گندم غنی شده 10 تن در هکتار و شاهد (بدون کود) و عامل فرعی تراکم در سه سطح 26666 ،40000 و 80000 بوته در هکتار بود. میزان بارندگی موثر در سال اول و دوم به ترتیب 278 و390 میلی متر بود. نتایج نشان داد اثر متقابل سال و کودآلی و همچنین سال و تراکم بوته موجب افزایش معنی دار عملکرد ماده خشک و شاخص بهره-وری بارش شد. بالاترین مقدار عملکرد ماده خشک گیاه با 385 کیلوگرم در هکتار در سال دوم در تیمار کود دامی و بیشترین مقدار شاخص بهره وری بارش با 986/0 کیلوگرم بر میلی متر در هکتار در سال دوم در تیمار کود دامی بدست آمد. در این پژوهش، استفاده از کود دامی و تراکم زیاد (80000 بوته در هکتار) در سال دوم، موجب افزایش عملکرد ماده خشک و شاخص بهره وری بارش گیاه مرزه بختیاری شد. بطور کلی ظرفیت سازگاری و عملکرد مناسب مرزه بختیاری، شاخص بهره وری بارش بالای این گونه را نشان می دهد، که می توان از آن به عنوان گونه مناسب دیمکاری، خصوصا جهت بهبود الگوی کشت در زراعت های دیم کم بازده استفاده نمود.