ارائه مدل تسهیل تجارت فرامرزی در ایران

تسهیل تجارت فرامرزی یک از شاخص های اصلی توسعه کشورها بر اساس تحقیقات سازمان ملل است. سیاست گذاران بخش تجاری کشور نیز بر اهمیت بهبود این شاخص تاکید دارند. با این حال علی رغم اهتمام سیاست گذاران برای بهبود این شاخص تاکنون مدل و یا مطالعات جامعی برای بهبود این شاخص در کشور ارایه نشده و بر اساس گزارش بانک جهانی، رتبه ایران همواره پایین بوده است. بر این اساس این پژوهش با هدف دستیابی به مدلی در حوزه تسهیل تجارت فرامرزی انجام شده است. به منظور شناسایی مولفه ها و ارتباط میان آنها برای تبیین دقیق تسهیل تجارت از روش تحقیق کیفی و مبتنی بر رویکرد نظریه برخاسته از داده ها استفاده شده است. در این پژوهش با صاحب نظران بخش خصوصی و دولتی و دانشگاهی به عنوان ذی نفعان اصلی، مصاحبه انجام شده است. نتایج تحلیل داده‎ های حاصل از مصاحبه ها طی فرآیند کدگذاری باز، محوری و انتخابی منتج به ارایه مدل تسهیل تجاری گردیده است. در این تحقیق 312 مفهوم، 25 مقوله و 7 مقوله کلان استخراج شده است. بر اساس مدل حاصل از تحقیق، دو مولفه تعیین استراتژی های توسعه تجاری و اقتصادی از طریق ایجاد یکسان سازی فرآیندها و قوانین و ایجاد زنجیره تامین پایدار می تواند باعث تسهیل تجارت گردند. در تسهیل تجاری نیز ساده سازی و همنوا سازی و هماهنگ سازی پیامد مدل است.