دماسنجی و تعیین ویژگی های ماگمای سنگ های اسیدی کرتاسه با پایه ریخت شناسی کانی زیرکن و مقایسه آن با داده های برآمده از شیمی سنگ کل در جنوب شرق سقز، شمال غرب ایران

زیرکن به عنوان یکی از کانی های مقاوم در فرآیندهای پس از تبلور می تواند آثار رویدادهای زمین شناسی را در خود حفظ نماید و از جمله کاربردهای مهم آن تعیین دما، ماهیت و خاستگاه ماگمای سنگ ها بر پایه بررسی ریخت شناسی است. بررسی ریخت شناسی زیرکن های گرانیتویید کرتاسه و خروجی هم ارز آن در جنوب شرق سقز نشان می دهد که اغلب این بلورها از نوع P5 و S25 هستند و میانگین شاخص دما و قلیایی بالایی (به ترتیب 9/672 و 9/637) را دارند. کمترین دمای تبلور محاسبه شده برای زیرکن های منطقه بر پایه بررسی ریخت شناسی، اشباع شدگی Zr و شیمی سنگ کل حدود 600 تا 750 درجه سانتی گراد است. و وجود میانبار هایی از آپاتیت و ترکیب کانی شناسی نشان می دهد که ماگمای این سنگ ها به نسبت آبدار بوده است. براساس روند تکاملی گونه شناسی، این سنگ ها از نوعI  و وابسته به سری آهکی قلیایی هستند که با نتایج زمین شیمی همخوانی دارد و از ماگمای ترکیبی با خاستگاه پوسته و گوشته تشکیل شده اند.