تحلیل ساختار و محتوای رمان «در شعله های آب» از مرتضی مردیها

رمان «در شعله های آب» برگرفته از خاطرات مرتضی مردیها، از روزهای جنگ است. روایت نویسنده در این رمان، جنگ و  کارکردهای مختلف آن است؛ با نگاهی فلسفی، روانشناسی، شاعرانه و روشنفکرانه و بی طرفانه؛ در عین حال، عرفانی و واقع گرایانه. نگارنده به هدف شناخت ویژگی های ساختاری و محتوایی آن، در پی رسیدن به این مساله است که رمان نام برده به عنوان یکی از تاثیرگذارترین رمان های آغاز جنگ، چگونه توانسته است بحران جنگ و مسایل سیاسی و اجتماعی و فرهنگی آن را در برهه خاصی در خود انعکاس دهد؟ به همین جهت، نگارنده به دلیل اهمیت تاریخی رمان مذکور، بر آن شد تا ساختار و محتوای آن را نیز تحلیل کند. براساس این جستار، دارابودن نثر شاعرانه توام با نثری داستانی برای انتقال تجربیات نویسنده، استفاده از نمادهای تازه و انتخاب زاویه دید اول شخص، دارابودن پیرنگ و طرحی پرحادثه از مهم ترین ویژگی های ساختاری رمان است. از لحاظ محتوایی نیز، مشتمل بر مسایل اساسی دوران دفاع مقدس است که نویسنده خواسته، واقعیات آن را بیشتر مطرح کند. پیام های رمان، اهمیت دارد؛ زیرا نویسنده تلاش دارد مولفه های پایداری ازجمله شهادت، ایثار، فداکاری، حفظ مرزهای میهن، ستایش آزادی و آزادگی را به مخاطب القاء کند. مهم ترین وجهه ارزشمندی آن، انتقال موضوعات پایداری به نسل جدید است. از قدرت تاثیرگذاری هنری برای تبلیغ و آموزش استفاده می کند و داستان هدف داری می نویسد که عملکرد شخصیت ها در جهت حقانیت بخشیدن به آن است. بنابراین، از زوایای گوناگون می تواند چشم انداز جدیدی در ادبیات معاصر باشد.