تدوین چارچوب مدیریت تالاب ها مبتنی بر رویکرد زیست بومی (مطالعه موردی: تالاب بین المللی انزلی)
عدم کارایی مدیریت تالابها در بیشتر موارد به دلیل عدم توجه به مشارکت عمومی است. مدیریت تالاب با رویکرد زیست بومی به مفهوم در نظر گرفتن عناصر کلیدی و شاخص در مدیریت زیست بوم می باشد و به عنوان راهبرد مدیریت یکپارچه، حفاظت و بهره برداری پایدار از منابع را با مشارکت تمامی ذینفعان به ویژه جوامع محلی ارتقا می دهد. هدف از پژوهش حاضر تدوین چارچوب مدیریتی در تالاب بین المللی انزلی با رویکرد زیست بومی است که برای اولین بار مطالعه شده است.
این مطالعه یک مطالعه توصیفی-تحلیلی است که براساس اطلاعات و داده های موجود تدوین شده است. چارچوب این مطالعه براساس اصول دوازده گانه اتحادیه جهانی حفاظت برای رویکرد زیست بومی در تالاب انزلی به عنوان منطقه مورد مطالعه در سال 1398 اجرا شد. همچنین برای تحلیل ذینفعان از نرم افزار گفی(Gephi) استفاده گردید.
نتایج این مطالعه نشان داد که چارچوب مدیریت زیست بومی در هفت بخش پیش برنامه ریزی، شناخت، آنالیز، برنامه ریزی، اجرا، پایش و ارزیابی طراحی شده است که هر بخش دارای عناصر مرتبط می باشد. ارتباطات، قدرت و ساختارهای انجمنی بین ذینفعان در این پژوهش بصورت شبکه (هر یک از ذینفعان بعنوان گره و ارتباطات آنها یال گراف) نشان داده شد.
ذینفعان اصلی شناسایی شده دولتی، غیر دولتی، مردم محلی، قوه قضاییه و قوه مقننه می باشند. در این پژوهش مراحل اولیه چارچوب تدوین شده است؛ که شامل پیش برنامه ریزی، شناخت، و بخشی از عناصر آنالیز برای مدیریت مشارکتی است و سپس ذینفعان پس از تایید و اصلاح اطلاعات موجود، در تدوین برنامه اجرا، پایش و ارزیابی بصورت مشترک در کارگاه های مشارکتی اقدام می نمایند. همچنین با توجه به وظایف قانونی سازمان حفاظت محیط زیست پیشنهاد می شود چارچوب تدوین شده در سایر تالاب ها و منابع مشترک طبیعی بخصوص مناطق حفاظت شده استفاده گردد.
تالاب ، رویکرد زیست بومی ، مدیریت ، ذینفعان
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.