بررسی عوامل موثر در آسیب پذیری خطوط پرفشار گاز (مطالعه موردی شهرستان اسفراین و تحت حمایت شرکت گاز استان خراسان شمالی)

یکی از مهم ترین روش های انتقال گاز، استفاده از خط لوله است. با توجه به اینکه گاهی خطوط لوله تغذیه ی گاز در اطراف مناطق مسکونی گسترش یافته اند و در صورت بروز نشتی یا پارگی در این خطوط، آلودگی های محیط زیستی و تخریب غیرقابل جبران محیط زیست، خسارت های جانی، مالی و ایمنی افراد ساکن در مناطق اطراف خطوط لوله تغذیه و پرفشار را به همراه خواهد داشت و تامین این ایمنی از مهم ترین دغدغه های صنعت انتقال گاز است؛ بنابراین هدف از این تحقیق، آسیب شناسی خطوط تغذیه گاز است. در این راستا ابتدا معیارهای موثر با روش های مطالعات کتابخانه ای، مصاحبه با کارشناسان و مطالعات پیشین شناسایی شدند. این معیارها عبارت اند از ارتفاع، شیب، فاصله از گسل، فاصله از رودخانه ها و فاصله از کانون های زلزله. سپس میزان اهمیت یا وزن معیارها با روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی مشخص شدند. در این تحقیق از روش شانون استفاده شد. معیار شیب با وزن 0/34 بیشترین تاثیر در آسیب پذیری خطوط گاز را دارد. بعدازآن به ترتیب معیار فاصله از گسل با وزن 0/31، معیار فاصله از رودخانه ها با وزن 0/22، معیار فاصله از کانون زلزله با وزن 0/11 و کمترین تاثیر در آسیب پذیری خطوط گاز را معیار ارتفاع با وزن 0/20 دارد. نقشه ی معیارها پس از استانداردسازی، با استفاده از ترکیب خطی وزن دار در محیط GIS تلفیق شدند و نقشه ی آسیب پذیری خطوط گاز در سطح شهرستان اسفراین مشخص شد و درنهایت محل هایی از لوله ها که آسیب پذیری بالاتری دارند و همچنین مناطق ایمن مشخص شدند. نتایج نشان دادند که در مناطق واقع در شمال شرقی شهرستان اسفراین، خطوط گاز در معرض بیشترین خطر قرار دارند و ایمن ترین خطوط گاز در قسمت های مرکزی این شهرستان قرار دارند.