ارزیابی تاثیر سیستم های مختلف کشت بر بهره وری آب، عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم اصلاح شده و بومی برنج

پژوهش حاضر به منظور بررسی تاثیر سه سامانه کشت شامل کشت سنتی غرقابی [1]، بهبودیافته [2] و مدیریت کشت فشرده برنج [3] با رژیم های مختلف آبیاری بر روی بهره وری آب، عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم هاشمی و کوهسار در کشت های اول و دوم به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی طی دو سال زراعی 96-1395 و 97-1396 در استان مازندران انجام شد. نتایج نشان داد که اثر این سه سامانه کشت بر تعداد دانه در خوشه، تعداد دانه پر و پوک، عملکرد دانه، ارتفاع گیاه، طول خوشه، مقدار نیاز آبی و تبخیر - تعرق گیاه در سطح احتمال 1% معنی دار شد. بیشترین مقدار بهره وری مبتنی بر آبیاری با مقدار 24/2 کیلوگرم بر مترمکعب برای رقم کوهسار در کشت دوم (مدیریت کشت فشرده برنج) و کمترین مقدار نیز برای رقم کوهسار در کشت اول (سامانه سنتی غرقابی) با مقدار 66/0 کیلوگرم شلتوک بر مترمکعب آب اختصاص یافت. نتایج پژوهش نشان داد که به کارگیری سامانه های مدیریت کشت فشرده برنج و بهبودیافته باعث افزایش بهره وری آب شده و لذا می تواند از راهکارهای قابل توصیه به مسیولان و کشاورزان مناطق برنج خیز باشد. باتوجه به افزایش دوره رشد گیاه در سامانه مدیریت کشت فشرده برنج به علت جوان بودن بوته و احتمال برخورد آن با فصل سرما و کاهش قابل توجه عملکرد، کاربرد آن در کشت دوم برنج خصوصا هنگام تاخیر در نشاکاری توصیه نمی شود.