بررسی معنایی و اشتقاقی واژه ویذ/ وید در شعری منسوب به رودکی

در این مقاله به بررسی معنایی و اشتقاقی واژه ویذ/ وید که در بیتی منسوب به رودکی آمده می پردازیم. در فرهنگ های کهن فارسی دو معنای «گم» و «کم» برای این واژه آمده و مشخص نیست معنای اصیل واژه کدام است. سعی ما بر آن است تا با بررسی نسخ فرهنگ های مختلف فارسی و شواهد شعری که واژه مورد بحث در آنها آمده، معنای درست واژه را دریابیم. در این راه صورت های ایرانی باستان و ایرانی میانه واژه را بازسازی و شناسایی می کنیم و گونه های دیگر احتمالی واژه را در فارسی دری و طبری زیدی نشان می دهیم. با توجه به شواهد احتمالا معنای صحیح واژه «گم» است و معنای «کم» تحت تاثیر خصیصه املایی نگارش حرف «گ» به صورت «ک» در متون قدیمی فارسی پدید آمده است.