بررسی وضعیت پزشکی ایران عصر قاجار قبل از تاسیس دارالفنون (1210- 1268 ه .ق)

در دوره قاجار تا قبل از تاسیس دارالفنون، شیوه پزشکی سنتی در امر بهداشت و سلامت مردم حاکم بود. برای تحصیل طب مکتب خاصی وجود نداشت و هرکس بدون مانع می توانست پس از کسب اطلاعات مختصر در طب، خود را پزشک نامیده و به درمان بیماران مشغول شود. شیوه های درمان و تجویز دارو در عمده مناطق ایران اغلب بر اساس تجربه و طب سنتی بوده است. این پژوهش در صدد است  با روش تاریخی به این سوالات پاسخ دهد که وضعیت بهداشت و بیماری های واگیر رایج ایران در دوره قاجار چگونه بوده است؟ شیوه های طبابت و درمان بیماری ها در حوزه سنتی قبل از تاسیس دارالفنون به چه شکل بوده است؟  یافته های این پژوهش حاکی از آن است که در این دوران وضعیت نامناسب بهداشتی جامعه و عدم توجه مردم به رعایت اصول بهداشتی، منجر به شیوع بیماری های خطرناک در میان آنان می گشت. از آن جا که شیوه غالب طبابت در جامعه عصر قاجار، طب سنتی  بود؛ بر این اساس طبیبان بر اساس روش های سنتی چون امزاج چهارگانه، استفاده از داروهای گیاهی و جوشانده ها، حجامت کردن، گرفتن نبض، داغ کردن و... به معاینه و درمان بیماران می پرداختند که در این مقاله به بررسی این شیوه های درمان آن ها می پردازیم.