الگوسازی سفته بازی در بازار مسکن شهر تهران

سفته بازی در بازار مسکن یکی از عوامل اصلی نوسانات و شوک های بازار مسکن بوده که اثرات مخربی بر اقتصاد ملی و متغیرهای کلان اقتصادی دارد. وجود انگیزه سفته بازی و تاثیر پذیری قیمت مسکن از نوسانات و جابجایی مازاد نقدینگی در اقتصاد، قیمت مسکن را دچار نوسان کرده و ایجاد نوسانات ادواری، موجب ایجاد معضلات ساختاری بسیاری در بخش مسکن و اقتصاد ملی شده است. در این مقاله، الگوی فضایی سفته بازی در بازار مسکن مناطق 22 گانه شهر تهران مورد بررسی قرار گرفته است. دوره زمانی پژوهش 1380 تا 1398 بوده و برای برآورد الگوها از روش حداقل مربعات غیرخطی (NLS) استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که انگیزه سفته بازی نتیجه انتظارات قیمتی و تحلیل روند قیمت دوره های گذشته بوده که به شکل تقاضای سفته بازی در بازار اثر گذاشته و تاثیر زیادی در ایجاد نوسانات در بازار مسکن داشته است. همچنین با توجه به کم کشش بودن عرضه مسکن، می توان نتیجه گرفت که افزایش سرعت تولید و تقویت سمت عرضه، می تواند یک عامل اصلی در کنترل نوسانات بازار در پاسخگویی به تقاضای سفته بازی باشد. همچنین، نتایج نشان داد که شدت سفته بازی در مناطق 1، 2، 3، 5 و 22 شهر تهران بیشتر از سایر مناطق بوده و با حرکت از شمال به سمت جنوب شهر تهران، از شدت سفته بازی کم شده است. با توجه به نتایج پژوهش، شروع سفته بازی در منطقه 1 شهر تهران قبل از سال 1380 شروع شده و برای سایر مناطق این شهر، از سال 1380 به بعد بوده است.