مقایسه اثربخشی درمان امیدمحور و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر خودمراقبتی و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو

پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی درمان امیدمحور و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر خودمراقبتی و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو انجام شد.

روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی است و برای جمع‌آوری داده‌ها از طرح پیش‌آزمون پس‌آزمون با دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل و پیگیری استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش را کلیه بیماران مبتلا به دیابت نوع دوم عضو انجمن دیابت شهر تهران در سال 1400 تشکیل دادند که از بین آن‌ها، 45 نفر به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به‌طور تصادفی در دو گروه آزمایش (هر گروه 15 نفر) و یک گروه کنترل (15 نفر) گمارده شدند. گروه آزمایش درمان امیدمحور و گروه درمان پذیرش و تعهد 8 جلسه 60 دقیقه‌ای تحت آموزش قرار گرفتند و گروه کنترل در لیست انتظار ماندند. ابزار مورد استفاده در پژوهش حاضر شامل پرسشنامه رفتارهای خودمراقبتی دیابتی (توبرت و گلاسکو، 2000) و کیفیت زندگی بیماران دیابتی (بروگز و همکاران، 2004) بودند که در دو مرحله پیش‌آزمون و پس‌آزمون مورد استفاده قرار گرفتند. تجزیه‌وتحلیل اطلاعات به‌دست‌آمده از اجرای پرسشنامه از طریق نرم‌افزار spss 22 در دو بخش توصیفی و استنباطی (تحلیل واریانس آمیخته) انجام گرفت. یافته‌ها نشان داد که هر دو مداخله به کار رفته در این پژوهش می‌توانند به‌طور معناداری رفتارهای خودمراقبتی در بیماران مبتلا به دیابت نوع دوم را بهبود بخشیدند (05/0<p).

همچنین نتایج نشان داد که هر دو درمان باعث بهبود کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به دیابت نوع دوم تاثیر داشت با این تفاوت که مداخله مبتنی بر درمان پذیرش و تعهد دارای تاثیر بیشتری بر رفتارهای کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به دیابت نوع دوم داشت. به علاوه درمرحله پس‌آزمون و پیگیری تفاوت معنی دار مشاهده نشد(05/0p<) که بیانگر پایداری تغییرات مداخله است.

بر اساس نتایج این پژوهش، درمان پذیرش و تعهد و امیددرمانی، مداخلات موثری در افزایش رفتارهای خودمراقبتی و کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به دیابت داشتند.