توسعه زیست‏ سازگار در جغرافیای دارای میراث طبیعی؛ نمونه مطالعاتی: روستای گردشگری ابیانه

یکی از مهم ‏ترین موضوعات بحث ‏برانگیز در روستاهایی که با میراثی ارزشمند در بستر طبیعی قرار گرفته ‏اند چالش حفاظت و توسعه است؛ از یک سو، با توسعه باید به اقتصاد محلی رونق داد؛ از سوی دیگر، بایست مراقب طبیعت و محیط زیست بود. یکی از مهم ‏ترین راه ‏حل‏ های مطرح ‏شده برای حفظ جغرافیای انسانی و قانع‏ کردن مردم محلی به ادامه سکونت رونق صنعت گردشگری است؛ موضوعی که نیاز به ساخت مکان‏ های جدید و احداث زیرساخت ‏ها را جدی‏تر می ‏کند. معماری و شهرسازی زیست‏ سازگار را پاسخی هوشمندانه به تاثیر اجرای طرح ‏های توسعه در بستر جغرافیای انسانی و طبیعی دانسته ‏اند. هدف از تحقیق حاضر تبیین تاثیر گرایش به معماری زیست‏ سازگار در رونق گردشگری طبیعی و درنتیجه توسعه شاخص ‏های اقتصادی، اجتماعی، و زیست‏ محیطی است؛ مفهومی که در چارچوب نظریه معماری سرآمد در نمونه روستای تاریخی ابیانه به بحث گذاشته می‏ شود. در پژوهش از روش پیمایشی، توصیفی- تحلیلی، با بهره‏ گیری از مطالعات میدانی، و بر اساس مدل تحلیلی سوات (SWOT) و فرایند تحلیل شبکه‏ ای (ANP) استفاده شده است. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش را سه گروه اصلی تشکیل می‏ دهند: مردم، گردشگران و مسیولان. برای تعیین جامعه و حجم نمونه، از روش کوکران استفاده شده است. دستاوردهای پژوهش نشان‏ دهنده آن است که تاکید بر پتانسیل‏ های طبیعی و قابلیت‏ های اکوتوریستی روستای ابیانه به ‏گونه ‏ای علمی، همراه با رعایت مسایل زیست ‏محیطی و مبانی توسعه زیست ‏سازگار بهترین گزینه برای هدایت طرح ‏های توسعه شهری در این محدوده است. نتایج پژوهش توسعه زیست‏ سازگار همراه با بهره ‏وری در مصرف انرژی، آب و انرژی پنهان، توجه اقتصاد سبز و فناوری ‏های نرم برای تاب‏ آوری در برابر تغییرات اقلیمی و تحولات اقتصاد جهانی را مورد تاکید قرار می‏ دهد.