نقش سازمان‏‏ های مردم‏ نهاد (NGOs) در توانمندسازی زنان روستایی (مورد مطالعه: روستاهای شهرستان رشتخوار، استان خراسان رضوی)

ایران از جمله کشورهای در حال توسعه است و دارای پیشینه و خاستگاه سازمان‏ های مردمی سنتی؛ برخی از این سازمان ‏های مردمی همچنان وجود دارند. دولت‏ های اخیر نیز به نقش سمن‏ ها در توانمندسازی جوامع محلی پی برده و مجوز تاسیس این‏گونه سازمان‏ها را داده ‏اند. سازمان‏ های مردم‏ نهاد در حیطه فعالیت زنان به ‏عنوان سازمان‏ های غیررسمی در هر نظام اجتماعی با هدف جلب مشارکت زنان در تعیین سرنوشت خود از طریق توانمندسازی در ابعاد اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، و سیاسی آنان توانسته ‏اند نقش موثری ایفا کنند، ولی توانمندسازی با گذشت زمان توسعه می‏ یابد، زیرا یک فرایند است و به‏ تدریج اعضا کنترل بیشتری بر زندگی خود پیدا می ‏کنند. در همین راستا هدف از این پژوهش ارزیابی اثرهای سازمان‏ مردم ‏نهاد «باشگاه کشاورزان جوان» بر توانمندسازی اقتصادی- اجتماعی زنان روستایی شهرستان رشتخوار است. روش تحقیق علی- مقایسه‏ ای و توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری شامل ده روستای این سمن در شهرستان رشتخوار است. از هشتصد نفر زن عضو سمن‏، با فرمول کوکران و ضریب خطای 06/0، دویست نفر به ‏عنوان نمونه انتخاب شدند و دویست نفر غیرعضو نیز به ‏عنوان شاهد تعیین حجم شدند تا به ‏صورت مقایسه ‏ای ‏‏تاثیر سمن ارزیابی شود؛ بدین منظور از پانزده شاخص اقتصادی و 25 شاخص اجتماعی استفاده شد. نتایج آزمون تی دو نمونه مستقل نشان داد اختلاف معناداری بین دو گروه وجود دارد که نشانه ‏‏تاثیر سمن بر توانمندسازی زنان روستایی عضو است و توانسته میزان آگاهی، اعتماد به ‏نفس، و تمایل آنان به فعالیت ‏های اجتماعی و اقتصادی را افزایش دهد. اما در برخی شاخص‏ ها سمن به موفقیت کامل نایل نشده است و زنان به آگاهی‏‏ های اجتماعی و حقوقی، آگاهی از بازارها، مهارت‏ های تولیدی، و دسترسی به تسهیلات و منابع مالی بیشتری نیاز دارند.