بررسی وضعیت آلودگی به بیماری پژمردگی فوزاریومی توتون در استان گلستان

قارچ عامل بیماری پژمردگی فوزاریومی توتون از عوامل بیماری زای گیاهی با اهمیت می باشد که در تمام نقاط دنیا پراکنده بوده و می تواند موجب خسارت محصول در کشور های تولید کننده توتون گردد. کنترل این عامل بیماری زا با استفاده از آفت کش ها، تناوب زراعی، ارقام مقاوم، کنترل بیولوژیک، استفاده از عصاره های گیاهی و غیره انجام می شود به منظور بررسی وضعیت آلودگی به این بیماری در مزارع توتون استان گلستان، تعداد 45 مزرعه توتون در پنج روستای منطقه گرگان (والش آباد، تقرتپه، جعفر آباد، نوده ملک و قرق) و چهار روستا در منطقه علی آباد (برفتان، پیچک محله، الازمن و فاضل آباد) در سال زراعی 1395، انتخاب و از زمان ظهور علایم بیماری طی بازدید های منظم هفتگی، میزان وقوع بیماری بر روی اندام های هوایی توتون در طول دوره آلودگی در مزارع یادداشت برداری شد. تجزیه آماری داده ها با استفاده از نرم افزار Stat Graphics Centurion XV, Version 15.2.05 (شرکت Stat Point) صورت پذیرفت. نتایج تحقیقات نشان داد که از لحاظ حداکثر وقوع بیماری در مناطق مختلف اختلاف معنی داری وجود نداشت اما در مزارع مختلف یک روستا اختلاف معنی داری در سطح احتمال 99 درصد وجود داشته است. حداکثر میزان آلودگی مزرعه ای با 2/48 درصد آلودگی در روستای والش آباد بود و در مجموع روستای والش آباد با 16/31 درصد، بیش ترین آلودگی و روستای تقرتپه کم ترین آلودگی (5/18درصد) را داشته است. از لحاظ سطوح زیر منحنی های پیشرفت بیماری نیز بین مناطق اختلاف معنی داری مشاهده نشد؛ اما در مزارع مختلف یک روستا اختلاف معنی دارمشاهده شد. حداکثر سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری در یکی از مزارع روستای والش آباد (2/1816) بود. در مجموع روستای والش آباد بیش ترین سطح زیر منحنی (2700) پیشرفت بیماری و روستای تقر تپه کم ترین سطح زیر منحنی (8/971) پیشرفت بیماری را داشته است. نتایج حاصل از این بررسی نشان می دهد بیماری پژمردگی فوزاریومی توتون در تمام مناطق توتون کاری استان گلستان (گرگان و علی آباد) با میزان وقوع متفاوت گسترش دارد.