نقش ملاتونین بر خصوصیات پس از برداشت میوه گیلاس رقم ’سیاه مشهد‘ طی دوره انبارمانی

میوه گیلاس دارای ارزش غذایی بالایی بوده و به دلیل طعم و مزه مطلوب، و ظاهر جذاب از اهمیت بالایی برخوردار است. این میوه به دلیل حساس بودن به صدمات حمل و نقل، کاهش رطوبت و فساد پذیر بودن عمر انبارمانی بسیار کوتاهی دارد. میوه گیلاس پس از برداشت، به سرعت دچار زوال شده و در برخی موارد به دلیل مدت زمان انتقال و بازاریابی، با کیفیت مناسب به دست مصرف کنندگان نمی رسد. بنابراین استفاده از ترکیبات طبیعی جهت افزایش ماندگاری و حفظ کیفیت آن ضروری به نظر می رسد. در پژوهش حاضر تیمار غوطه وری ملاتونین به مدت 15 دقیقه در چهار سطح صفر (شاهد)، 50، 100 و 200 میکرومولار به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار بر روی میوه گیلاس رقم ’سیاه مشهد‘ اعمال شد و میوه ها در سردخانه در دمای 1±5 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 85 درصد به مدت 35 روز نگهداری شدند. پارامترهایی مانند کاهش وزن، اسیدیته قابل تیتراسیون، اسیدهای آلی، مواد جامد محلول، آنتی اکسیدان (DPPH)، ترکیبات فنلی، محتوای آنتوسیانین، فعالیت آنزیم های پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز به مدت پنج هفته بررسی شدند. نتایج نشان داد میوه های تیمار شده با ملاتونین در غلظت200 میکرومولار نسبت به سایر تیمارها و شاهد، میزان (40 درصد) کاهش وزن کمتری داشتند و همچنین در این میوه ها میزان ترکیبات فنلی (25 میلی گرم بر صد گرم وزن تر اسید گالیک)، مواد جامد محلول (4 درصد بریکس) و فعالیت آنزیم های پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز (20 واحد بر میلی گرم پروتیین) افزایش یافتند. ترکیب ملاتونین خاصیت آنتی اکسیدانی بالایی داشته و قادر است مانند یک ترکیب محافظت کننده عمل کرده و رادیکال های آزاد را مهار نماید. در این پژوهش دیده شد غلظت200 میکرومولار توانسته است عمر انبارداری میوه گیلاس را با حفظ خواص آنتی اکسیدانی بالا برده و کیفیت را بهبود بخشد.