تاثیر تنش آبی بر برخی صفات مورفولوژی و فیزیولوژی دانهال ژنوتیپ های طبیعی مرکبات

مرکبات جزو میوه های نیمه گرمسیری و گرمسیری و از مهم ترین محصولات باغبانی هستند. خشکی از مهم ترین تنش های زیستی در مرکبات است. این پژوهش به منظور بررسی اثر خشکی بر دوره بقاء، تعرق کل و برخی صفات در دانهال های نوسلار 10 ژنوتیپ طی دو آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در شرایط گلخانه ای انجام شد. در آزمایش اول 10 ژنوتیپ ، تحت تنش شدید قرار گرفته تا دوره بقاء تعیین شود، سپس در آزمایش دوم این 10 ژنوتیپ تحت تاثیر دو تیمار آبیاری (شاهد و قطع آبیاری) واقع شده و برخی صفات اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد در آزمایش اول پونسیروس و G11 دوره بقاء طولانی تری (125 روز) داشته و متحمل تر و راف لمون (با 38 روز) و G12 (با 44 روز) نیز حساس تر بودند. کندترین زمان مصرف آب در پونسیروس و سریع ترین آن در راف لمون، همچنین بیش ترین میزان تعرق تجمعی در G25 و کم ترین آن در پونسیروس دیده شد. در آزمایش دوم بیش ترین کاهش وزن تر برگ (37/0 برابر)، شاخه (47/0 برابر) و کل (42/0 برابر) ناشی از خشکی در G22 و کم ترین کاهش در G11 بترتیب با 48/0، 54/0 و 52/0 برابر در مقایسه با شاهد، بیش ترین کاهش وزن تر ریشه ناشی از خشکی در G22 با 35/0 برابر و کم ترین کاهش در G18 با 52/0 برابر، بیش ترین کاهش وزن تر ریشه به شاخه ناشی از خشکی در G18 با 61/0 برابر و کم ترین کاهش در G23 با 65/0 برابر و بیش ترین افزایش وزن خشک ریشه به شاخه ناشی از خشکی در G16 با 56/1 برابر و کم ترین افزایش در پونسیروس با 3/1 برابر نسبت به شاهد دیده شد. در شرایط تنش G18 و G12 بترتیب با 32/32 و 37/34 درصد کم ترین محتوای نسبی آب برگ را داشتند. همچنین G23، G22، G25، G12 و G18 از بیش ترین و پونسیروس از کم ترین درصد نشت یونی (85/31 درصد) برخوردار بودند. بنابراین پس از بررسی شاخص های فوق الذکر، می توان راف لمون و G12 و G18 را بعنوان حساس در برابر خشکی و پونسیروس و G11 را نیز بعنوان متحمل به خشکی معرفی نمود.