پیش بینی تاثیر تغییر اقلیم بر پراکنش گیاهان دارویی Echium amoenum و Echium italicum در ایران

پیش بینی اثر تغییر اقلیم بر پراکنش گونه های گیاهی باارزش و در معرض خطر، امری ضروری در جهت حفاظت و مدیریت آن ها به شمار می آید. در این پژوهش، از مدل آنتروپی بیشینه (MaxEnt) و 10 متغیر محیطی برای پیش بینی پراکنش فعلی و آینده گونه هایE. amoenum و E. italicum در پاسخ به تغییر اقلیم استفاده شد. همچنین برای پیش بینی اثر تغییر اقلیم در آینده (دهه های 2050 و 2070) از دو سناریوی اقلیمی PCR 2.6 و PCR 8.5 تحت مدل گردش عمومی CCSM4 استفاده شد. ارزیابی صحت مدل ها بر اساس شاخص Area under the curve (AUC) بیانگر عملکرد عالی (0/9>) آنها است. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که مهم ترین متغیرهای تاثیرگذار بر پراکنش گونه E. amoenum، شیب (38/8%)، دامنه سالیانه دما (11/5%) و میزان بارش در خشک-ترین فصل (31/9%) هستند. همچنین میزان تابش نورخورشید (37/6%)، شیب (36/4%) و دمای متوسط سردترین فصل (11/5%) از مهمترین فاکتورهای محیطی موثر بر پراکنش گونه E. italicum به شمار می آیند. به علاوه نتایج نشان می دهد که پراکنش گونه های موردمطالعه در پاسخ به تغییر اقلیم و تحت سناریوهای انتشار RCP2.6 و RCP8.5 در دهه های 2050 و 2070 کاهش خواهند یافت. بنابراین نتایج حاصل از این پژوهش بر لزوم تعیین راهبردهای حفاظتی به منظور جلوگیری از انقراض این گونه ها تاکید می نماید.