واکاوی نمودهایی از روایت تاریخ جایگزین در رمان‎ ‎تاریخی‎ ‎شاه بی شین

رمان شاه بی شین اثر محمدکاظم مزینانی، روزنامه نگار و نویسنده معاصر ایرانی است. رمانی تاریخی که حوادث زندگی محمدرضا پهلوی را از زمان پادشاهی رضاشاه تا مرگ محمدرضا با زاویه دید دوم شخص، از نگاه محمدرضا پهلوی روایت می کند؛ این شخصیت دایم در ذهن خود در پی جواب به «چه می شد اگرهایی» است که می توانست علاوه بر زندگی خود، تاریخ سرزمینش را تغییر دهد و به تبع آن، سیر روایت تاریخی داستان را نیز دگرگون کند. کمتر رمانی است که به شیوه تاریخ جایگزین در ایران نگارش شده باشد. این نوع ادبی جدید می تواند تصویر تاریخی جهان را تغییر دهد و حوادث تاریخی خاصی که می توانست اتفاق بیفتد یا آرزوهای بزرگ و کوچکی که می توانست برای شخصیت اصلی به وقوع بپیوندد، تصور کند. گردآوری داده های این مقاله، به روش کتابخانه ای و بررسی اطلاعات به شیوه توصیفی تحلیلی انجام گرفته است. بنابر یافته های این مقاله، نویسنده با کشف نقطه انحراف از تاریخ واقعی و داشتن یک طرح مناسب، می تواند خط زمان داستان را بشکافد و روایت تاریخی تازه ای به وجود آورد. این جایگزینی در تاریخ به دو شیوه جایگزینی در «حوادث» و در «شخصیت» تاریخی نمود یافته است. نسبت شخصیت جایگزین به حوادث جایگزین در این اثر بیشتر است و حول رویدادهایی ازجمله: تولد شخصیت، مرگ شخصیت، نوع مرگ و مسخ شخصیت بیان می شود.