پاسخی بر اشکالات فیزیکالیست ها به دکارت درباره رابطه ذهن و بدن (براساس مبانی حکمت متعالیه)

مسئله رابطه ذهن و بدن، همواره یکی از مسایل بحث‌برانگیز در تاریخ فلسفه بوده است. در فلسفه غرب، دکارت که تمایزی کامل بین نفس و بدن قرار داد، نتوانست از عهده تبیین رابطه نفس و بدن برآید. در همان زمان اشکالاتی به نظریه وی وارد شد. به‌خاطر همین اشکالات، مکتب توازی‌گرایی پدید آمد و سرانجام در قرن بیستم، فیلسوفان ذهن به‌خاطر عدم تبیین از رابطه نفس و بدن، تجرد نفس را منکر شدند. افزون‌براین، با وجود انکار نفس توسط فیزیکالیست‌ها و تلاش آن‌ها مبنی بر تبیین رابطه مادی حالات ذهنی و بدن، حتی نتوانستند تبیین مقبولی از رابطه مادی حالات ذهنی و بدن ارایه دهند و در نتیجه، این مسیله حل‌ناشده باقی ماند. اما ملاصدرا برابر اصول اساسی و بنیادین فلسفه‌اش - اصالت وجود و تشکیک وجود- توانست تبیین مقبولی از رابطه نفس و بدن ارایه دهد که برپایه آن، نفس و بدن دو مرتبه از یک وجود واحد هستند و بدن با حرکت جوهری توانسته به مرحله تجرد دست یابد.