ارائه چارچوب مفهومی چابکی استراتژیک بر اساس تحلیل داده بنیاد با استفاده از روش فراترکیب

قدرت پاسخ‌گویی به نیازهای مشتریان و انطباق سریع با تحولات محیطی، یکی از عوامل مهم حیات و همچنین رشد سازمان‌ها را پدید آورده است که در مفهوم چابکی استراتژیک خود را نشان می‌دهد. برای داشتن چابکی استراتژیک، به‌عنوان سلاحی نوظهور و مجهز در تلاطم‌ها، عوامل مختلفی با زاویه دید خاص ذکر شده است. باتوجه‌به وجود ادبیات گسترده و نبود چارچوبی کلی برای چابکی استراتژیک در سازمان‌ها، پژوهش حاضر در پی ارایه یک چارچوب مفهومی از چابکی استراتژیک از رهگذر بررسی پژوهش‌های انجام شده است.

در این پژوهش بر اساس رویکرد فراترکیب تعداد 24 مقاله منتشر شده در بازه زمانی 2010 تا 2021 در حوزه چابکی استراتژیک بررسی و سپس بر اساس تحلیل داده‌بنیاد، مدل اشتراوس و کوربین، چارچوب مفهومی چالاکی استراتژیک با بهره‌مندی از روش کدگذاری سه‌مرحله‌ای باز، محوری و انتخابی و طبقه‌بندی آنها در نرم‌افزار MaxQDA 2020 طراحی می‌شود.

نتایج تجمیع و تحلیل اطلاعات در قالب 112 کد اولیه و 38 مقوله دسته‌بندی و ذیل ابعاد شش‌گانه‌ی «شرایط علی»، «شرایط زمینه‌ای»، «مقوله اصلی»، «شرایط مداخله‌گر»، «راهبردها» و «پیامدها» جای گرفتند.

 سرانجام، شرایط علی در عواملی نظیر پیچیدگی‌های رقابتی، جهانی‌شدن و بازارهای بین‌المللی؛ شرایط زمینه‌ای در فرهنگ سازمانی همگرا، زیرساخت‌های اطلاعاتی و فرایندی؛ مقوله اصلی در عناصری نظیر شناسایی و پاسخ سریع به تغییرات، چابکی در فرایند مدیریت استراتژیک؛ شرایط مداخله‌گر در قالب نمونه‌هایی چون اینرسی منابع سازمان، میزان درک کارکنان از مقاصد سازمان؛ راهبردها در مواردی مانند مدیریت دانش، به‌کارگیری استراتژی باز؛ و در نهایت پیامدها در نظایر مزیت رقابتی، انطباق‌پذیری بالا احصا شدند.