نقد دیدگاه محمد شحرور در مورد تاریخ مندی عده طلاق

محمد شحرور در زمره نواندیشان دینی است که حکم فقهی عده طلاق را تاریخ مند معرفی می کند و در اثبات این نظر، به دلایل قرآنی استناد جسته است. پژوهش حاضر با هدف نقد و تحلیل دیدگاه محمد شحرور به روش اسنادی- توصیفی انجام شد. بدین منظور کتاب  السنه الرسولیه و السنه النبویه مورد بررسی قرار گرفت و دلایل اعلام تاریخ مندی عده طلاق توسط ایشان در این کتاب استخراج شد. همچنین با بررسی تفاسیر قرآنی و منابع مکتوب فقهی در موضوع طلاق، استدلال های فرازمانی بودن حکم عده طلاق استخراج و طبقه بند شد و با استفاده از این داده ها، دیدگاه محمد شحرور مورد نقد و بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که محمد شحرور در کتاب السنه الرسولیه و السنه النبویه ضمن اعلام همگونی سنت نبوی با سنت های انسانی، بر ضرورت خوانش تاریخ مند آیاتی که با خطاب «یا ایها النبی» است، تاکید می نماید و براین اساس، تصریح می کند که حکم عده طلاق به عنوان شاهدی از اقتضایات عصر نزول است و در دوران کنونی، موضوعیتی ندارد. درحالی که آیات قرآنی با مضامینی همچون لزوم تمسک به آموزه های پیامبر(ص)، توصیف انبیاء در قرآن و وصف پیراستگان از وسوسه های شیطانی، حجیت سنت را به عنوان دومین سرچشمه دستیابی به اوامر و نواهی الهی تایید می کند. از منظر فقه اسلامی، عده زنان یک حکم شرعی منصوص برای تمامی دوران هاست که از جمله فلسفه مهم آن حریم داری ازدواج است که زمینه را برای بازگشت پس از طلاق و ترمیم پیوند همسری فراهم می کند.